Morgunn - 01.12.1923, Blaðsíða 114

240
MORGUNN
U m m æ 1 i
H. Martensen-Larsen, dómprófasts.
I norska ritiriu „Kirke og Kultur“ liafði H. Martensen-Larsen
dómprófastur sœtt ámœli frá konu einni fyrir rit sitt „Spiritismens
Blændværk“, sem getið hefir verið um í Morgni. Aðfinsluefnið var
það, að dómprófasturinn hefði tekið gildar staðhæfingar um fyrir-
brigði spíritismans í stað þess að taka gildar skýringar Faustinusar.
Dómprófasturinn svarar í.sama riti, og honum 'þykir það sýriilega
skoplegt, að Faustinus eigi að ráða skoðunum sínum um málifi. Hér
er á þetta minst vegna þess að í svari dómprófastsins eru eftirfar-
andi ummæli um prófessor Harald Níelsson og danska miðilinn Einar
Nielsen. — Um prófessor H. N. segir hann:
„Hverjum, sem stendur andspænis öðrum eins manni og prófes-
sor Haraldi Níelssyni frá íslandi, hlýtur að finnast mikið um það,
hve gersamlega gagntekinn þessi maður er af spíritismanum. Hann
lifir og andar í -honum, er sannfærður um sannleika hans og beitir
öllu sínu þreki -til þess að tala máli hans og breiða hann út. Ber-
sýnilega hirðir hann ekkert um það, hvað aðrir halda — við hinir
erum fáfróðir, hann veit þetta. Pegar þessi maður talar um uppruna
spíritismans á Islandi, um miðilinn Indriða Indriðason og hið marg-
víslega fágæti hans til þess að fá framgengt líkamlegum fyrirbrigð-
um, þá g e t eg ekki komist fram hjá þessu, livorki með því að gera
ráð fyrir svikum hjá miðlinum né eintómum skynvillum hjá fundar-
mönnum — eg get þafi ekki; ef það væri ekki alt of hátíðlegt, mundi
eg segja: eg get það ekki vegna samvizku minnar. Eg get lagt málið
frá mér, eg get látið vera að hugsa um það eða tala um það, og árum
saman hefi eg hagað mér svo — en eigi eg að liugsa um það og tala
um það, þá kemst eg ekki lengra; hér hlýtur eitthvað óvenjulegt að
hafa gerst, eitthvað alveg óvenjulegt.“
Ummæli dómsprófastsins um Einar Nielsen eru þessi:
„Um Einar Nielsen er það að segja, að þegar eg hugsa um frá-
sagnir Hróarskeldu-votta minna, þá mundi eg verða að saka sjálfan
mig um ragmensku, ef eg léti það ekki uppi sem sannfæring mína,
að hvað sem kann að vera eða ekki vera nú — þá hefir hann árin
1912—-19 verið sannarlegur og mikill miðill. Og mér virðist, að hand-
rit Carolsfeld Krause skýri frá svo mörgu mikilvægu um miðilsgáfu
Einars Nielsen, að mjög góð ástæða væri til þess að endurskoða þann
dóm, sem almenningur manna í Noregi og Danmörku kvafi upp vet-
urinn 1922. Að minsta kosti eru þar lögð fram þau gögn í málinu,
sem ekki má ganga fram hjá, ef menn vilja fá víðtækan skilning á
þes-su efni.‘ ‘