Morgunn - 01.06.1941, Blaðsíða 101

MORGUNN
93
menn en edrar nær. En hinu verður ekki neitaö, að þótt
margir séu þeir, sem í guðshús ganga á páskadegi, eru hin-
ir þó langsamlega miklu fleiri, sem koma þangað ekki og
finna enga löngun til að líta þangað inn, ekki einu sinni á
þeirri hátíðinni, sem kirkjan byggir sjálfa tilveru sína á,
páskahátíðinni. Hvernig víkur þessu við? Er raunverulega
svo komið, að langsamlega mikill meiri hluti manna býst
ekki við að heyra þar neitt, sem verulegt mark sé á tak-
andi, um það efnið, sem alla menn ætti að skipta mestu
máli að geta fengið áreiðanlega vitneskju um?
Hvernig hefir ódauðleikatrúin orðið eign almennings?
Um það efni verðum vér að krefja söguna svars, og hverju
svarar hún oss?
Öll könnumst vér við fornaldarspekinginn
Heimspekm Sókrates, sem starfaði að mestu í
leysir malid.
Aþenuborg, og var uppi h. u. b. fjorum öld-
um fyrir Krist. Hann var dæmdur til dauða og átti að
drekka eiturbikar. Síðustu nóttina, sem hann lifði, voru
lærisveinar hans hjá honum í fangelsinu, og talaði hann
rólega og spaklega við þá um framhaldslífið, sem hann var
sannfærður um. Einn af lærisveinum hans, spekingurinn
mikli Plató, skrifaði síðan þessi merkilegu saintöl,
og er sú bók sígilt listaverk. Mér til mikillar nautnar var
ég að lesa þessa bók í annað sinn fyrir skömmu. Hugmynd-
ir Sókratesar eru svo fagrar og háleitar, að kristinn maður
getur miklu fremur lesið þær sér til sálubóta en margt af
því, sem kirkjunnar menn hafa um þessi efni ritað, og vits-
munir hins mikla manns eru aðdáanlegir. Hvað eftir ann-
að nam ég staðar í lestrinum og spurði sjálfan mig: Hvern-
ig stendur á því, að þessar göfugu hugsanir hins vitra
manns urðu ekki almenningseign fornaldarinnar? En
ástæðan liggur í augum uppi: þótt Sókrates sjálfur hafi
bersýnilega átt mikla dulræna reynslu, og notið marg-
háttaðrar verndar og leiðbeiningar frá vissri háþroskaðri
andaveru, rökstyður hann skoðanir sínar fyrst og fremst