Saga - 1955, Blaðsíða 98
174
gerðist, en hana virðist hafa skort hér í landi.
En hvaða afsökun hefur herra Schulesen haft
uppi fyrir landa sína? Þá, að ekki megi furða
sig á því, að íslendingar, er hefði ekki séð
vopn í svo mörg ár, skyldu ekki snúast til varn-
ar, og að Reykjavík hefði þá verið brennd til
kaldra kola. Sannarlega dálagleg afsökun, lík-
legt sótt í sjálfs hans forðabúr, sem varla nokk-
ur íslendingur vill eiga með honum, en ekki
í hið öfluga vopnabúr sannleikans, sem jafnan
geymir nóg vopn til þess að sigrast á lítil-
mennsku í hverju máli. 0g að Islendingar yfir-
leitt láti stjórnast af svo lágkúrulegri eigingirni,
að þeir kjósi heldur að bera um alla framtíð
bleyðunafn og æruleysingja en að fórna svo
lítilfjörlegum bæ sem Reykjavík er, ef von
væri að vinna eitthvað verulega á fyrir kon-
ung og föðurland, er alltof fráleit, rakalaus og
bíræfin ásökun. Hins vegar teljum vér að öllu
leyti rétt, að þeir fórni ekki neinu af blindum
ákafa, þegar því fer svo fjarri, að menn geti
vænzt neins ávinnings, að hætta er á að baka
landinu nýjan ófarnað, svo sem einmittt var
árið 1809. Jafnvel í hinumhatrammlegastaófriði
hafa allir hermenn, sem vandir eru að virð-
ingu sinni, það að heilagri meginreglu að spilla
engu, enda þótt fjandmannaeign sé, nema lík-
legt megi telja, að ávinningur verði af í ófriðn-
um. En herra Schulesen, sem hyggur sig full-
trúa þeirra skoðana, sem voru efst á baugi
á íslandi árið 1809, vælir og veinar ámátlega,
þegar hann sér færi á að skjóta einhverju úr
forðabúri sjálfs sín innan um heimildarskjöl-
in, sem hann birtir (en höfundurinn er svo
heppinn, að mest fer fyrir þeim), að ekki verð-