Ársrit Nemendasambands Laugarvatnsskóla - 01.05.1933, Side 105

103
En þegar mikill hluti nemenda á hingað óraveg að
sækja, eru þeir því horfnir okkur að öllu, er þeir kveðja
að loknu námi.
Væri þó gott að mega hugsa til lengra samstarfs
með mörgum þeim, er heldur hér úr hlaði á vorin og
sést þar ekki aftur. En því er ekki að heilsa.
Foreldrum er það venjulega geðfeldara að hafa börn
sín í nánd við sig en vita af þeim hverju á sínu lands-
horni, enda þótt þeim líði þar vel.
Eins mundi okkur kennurunum finnast.
En frá almennu sjónarmiði er þetta ekki galli og það
væri kostur, ef einhver skóli hefði sérstaklega góð áhrif
á nemendur, að þeir, sem sæktu hann, væru hver af
sínu landshorni. Áhrifin breiddust þá meira út.
En það hefir líka sína kosti fyrir okkur kennarana,
að nemendur eru „synir lands úr áttum öllum“.
Það veitir kynningu um allt land. Þá kynnumst við
fremur allri þjóðinni og máli, sveitasiðum og hugsun-
arhætti manna í hinum ýmsu héruðum landsins.
Því þó íslendingar séu furðulega líkir hverjir öðrum,
hvar sem komið er, þá má finna þar mun.
Það hefir löngum verið mér undrunarefni, hvað ís-
lendingar eru líkir, er ég hefi athugað strjálbýlið og
torfærurnar.
En sjósóknin af Norðurlandi til Suðurlands, Alþing-
ið á Þingvelli og þó fremst hinar ágætu fornbókmennt-
ir okkar o. fl. hafa dregið úr mismun þeim á máli og
háttum, sem einangrunin hlýtur að skapa.
En hvað annað skapar mismuninn?
Og hvaða munur er á íslendingum fyrir norðan,
sunnan, austan og vestan?
Atvinnugreinar og veðrátta móta menn mest og
greina sundur.
Lífskjör þau, sem héruð og lönd veita, setja mark
sitt á mennina, stundum soramark.
Ætterni segir þar minna.