Tímarit Máls og menningar - 01.12.1953, Side 29

GUÐ HJÁLPI ÍSLENDINGUM
139
refsi mönnum fyrir stríðsáróður og marki styrjaldir undir glæp, sem
ekki megi henda mannkynið framar.
En „Rússland er lokað land, og maður veit svo ósköp lítið um, hvað
þar er að gerast“. En það er sjálfsagt eitthvað skelfing slæmt. „Það er
bezt að segja sem minnst,“ sögðu rógberarnir á Snæfellsnesi. En það er
samt furða, hvað menn vita mikið um Rússland, þetta „lokaða land“,
þegar það er eitthvað ljótt, sem þar á að vera að gerast, þó að þeir séu
skikkanlegir og talfáir um allt hið fegurra mannlíf.
Það er reyndar ekki rétt, að Ráðstjórnarríkin séu lokað land. Þang-
að liggur stöðugur straumur fólks frá Kína og úr alþýðuríkjunum í
Austur-Miðevrópu, og sendinefndir frá auðvaldslöndunum streyma
þangað linnulaust, og ég hygg, að nálega hver ærlegur maður, sem
girnist, fái að ferðast um Ráðstjórnarríkin, ef hann sækir um leyfi til
þess til hlut að eigandi aðilja. í gær voru komnar til Moskva fimmtán
þúsundir manna í sendinefndum frá fjölda landa.
En það er samt satt, að til Rússlands eru ferðir ekki frjálsar á sama
hátt sem til landanna í Vestur-Evrópu. En ég held það sé ekki vegna
þess, að Rússar séu að gera eitthvað ljótt bak við járntjaldið. Orsökin
mun vera allt önnur.
Þá gera menn sér nýtt vígi og taka upp svofelldar varnir: Maður fær
ekki að fara frjáls ferða sinna um Rússland. Það er farið með mann á
þá staði, sem Rússar vilja sýna. En við fáum ekki að koma þangað, þar
sem það ljóta er. Við fáum til dæmis ekki að sjá fátækrahverfin í
Moskva.
Ekki er þetta heldur nákvæmlega rétt. Hópferðum útlendinga er ná-
kvæmlega eins hagað í Rússlandi og í öðrum löndum. Menn ferðast eftir
fyrirfram ákveðnu plani, eftir ákveðnum leiðum, um ákveðin héruð, til
ákveðinna staða. Svona er þetta líka í Noregi, Svíþjóð, Danmörku, Eng-
landi, á Ítalíu, í Ameríku og í okkar eigin landi. I þessum löndum get-
ur ferðamannahópurinn valið um ýmsar leiðir. Hér á landi geta menn
kosið um Gullfoss og Geysi eða Akureyri og Mývatn. Þetta er líka eins
í Ráðstjórnarríkjunum. Þú getur til dæmis valið um Kákasus og Úral.
Og það er ennfremur eins í Ráðstjórnarríkjunum og í þessum löndum,
að utan ferðaáætlunarinnar, í tómstundum þínum, þá geturðu flakkað
hvert á land, sem tími þinn endist þér til. Þú getur til dæmis leitað
uppi fátækrahverfin í Moskva. Það tæki þig kannski dálítinn tíma að