Tímarit Máls og menningar - 01.12.1953, Blaðsíða 65
UPPGJOF
175
sjónum er svöl gola sem er svo lítillát að rjátla við bréfrusl, gefur rifr-
ildi úr gömlum dagblöðum selbita og fitlar kærulaust við pappírspoka
utan af hveitibrauði, strengir slitur þeirra á ljósastaura en stenzt að
mestu þá freistingu að varpa sandi í augun á vegfarendum. í dag er
.sumarið inntakslaust formsatriði í almanakinu, meiningarlaust tíma-
talsheiti án nokkurs yls og útilokar átrúnað okkar og traust með öllu.
Hann liafði áður setið í hópnum við girðinguna með hinum fasreik-
ulu strandhöggvurum sem herjuðu undir merkjum séra Bacchusar á
leirum lífslyginnar. I gær var hann þar líka. Hann hafði verið þar lengi,
guð má vita hvað hann hafði verið lengi þarna. A morgun myndi hann
líka vera þar, — og áfram meðan honum entist til þess fjörið því hann
hafði misst móðinn.
Fyrir nokkrum vikum var honum ljóst að hann hefði gefizt upp að
fullu. Þá hætti hann að betla rétt þegns í siðuðu þjóðfélagi. Þá hætti
liann að bíða daglangt í verkamannaskýlinu eftir vinnu sem aldrei
gafst. Þá var honum loksins fullljóst orðið að enginn hafði neina þörf
fyrir hann. Það skipti nákvæmlega engu máli hvort hann var til eða
•ekki. Mánuðum saman hafði hann falað og sníkt vinnu, grátbænt þjóð-
félagið að nota sig til einhvers andskotans, um tækifæri að verða að
•einhverjum notum. En það hafði daufheyrzt við öllum bænum hans.
Hann fékk ekkert að gera.
Þannig hafði það verið í allan vetur. Það var verið að myrða hann.
Á daginn var það að bíða og bíða sem murkaði hægt og seigbítandi
þrek hans og dró úr honum allan kjark. Morgun eftir morgun fór hann
að leita sér vinnu. Hann varð að fá vinnu til að frelsa sig frá upplausn-
inni sem vofði yfir honum. Oft sóttu á hann undarlegar hugarflugur
þegar hann reis úr martröðum nóttanna. Og honum fannst hann myndi
farast ef hann fengi ekki vinnu þann daginn. Hann varð að fá farveg,
finna að hann væri þáttur í heild, finna að þjóðfélagið tæki við honum.
Hann vildi vera einn hinna örsmáu sem hverfa í heildina, einn hinna
sérkennalausu sem svelgdir eru í múgsins hít og standa undir þeim
byrðum sem mannkyninu eru sameiginlegar í þjóðfélagi en ekki útlæg-
ur einstaklingur kvalinn af órum sem iðjuleysið vekur. Hann var ekki
nógu sterkur til að vera útlagi. Sá sem er atvinnulaus er útlagi, hugsaði
hann þessa morgna á leiðinni í skýlið. Stundum voru þeir þurrir með
brakandi frosti og orkuðu á strengdar taugarnar eins og hvassir dem-