Tímarit Máls og menningar - 01.12.1953, Side 67

UPPGJOF
177
þaksins yfir kytru hans, spilaði yfir honum upphafslausar og endalaus-
ar örvæntingarhljómkviður svo hann fékk ekki sofið fyrir angist.
Vorið kom, það var kalt og vann ekki á vetrarkulinu.
Hann var lítill maður vexti í hreinum gulum vinnufötum. Hann var
mjósleginn, grannur og beinaber, fínlegur allur og brothættur sem aust-
urlenzkur listskurður úr dýru beini, axlirnar mjóar og þunnar og brjóst-
ið innfallið.
Hvað þarf, hugsaði hann, til að fá vinnu? Vera mjúkmáll og þægi-
legur við fyrirfólk og umbjóðendur þess. Eða þá vitundarlaust vöðva-
dýr er nota má sem vél væri . . . Þessi maður hafði eitthvað það í aug-
unum sem bar því vitni að hann væri maður, — ekki dýr. Eitthvað var
þar sem truflaði menn er þjösnast áfram beina braut og skeyta ekki
um hvað fyrir verður. Það var eins og hann sæi ýmislegt fyrir aftan
þá, væri að horfa á eitthvað í gegnum þá meðan hann talaði við þá, til
að mynda skrítinn stein í götunni, undarlegt blóm eða skuggana leika
í bláleitri fjallshlíð. Eða eitthvað annað. Og það má hreint ekki. Hann
truflaði mennina sem hann var að tala við í einsýni þeirra, menn er
réðu vinnu. Með honum fluttist einhver annarlegur blær fleiri tilveru-
möguleika en þeir réðu við. Hann skynjaði einhverja vídd sem þá ór-
aði ekki fyrir. Þeir óttuðust þessi augu sem horfðu í gegnum þá eins
og þeir væru ekki til á hluti sem voru ekki til fyrir þeim. Þeir létu hann
fara burt hið fyrsta bónleiðan. Þeir hugsuðu: hypjaðu þig burt og
komdu aldrei aftur; en sögðu bara: nei því miður.
En nú var hann dáinn. Það gerðist allt í einu. Eða kannski hafði
það gerzt fyrir löngu, kannski hafði það verið lengi að gerast. Hann
vissi það ekki. En hann hafði allt í einu tekið eftir því að hann var al-
gerlega tómur í sál sinni. Tilfinningalaus. Enginn sársauki lengur, eld-
arnir sem áður loguðu í honum og tærðu kulnaðir. Nú var ekkert. Það
var eins og hann hefði verið ristur á hol og allt tekið innan úr honum.
Hann var allt í einu staddur í Strætinu. Maður sat við hlið honum
stór og rauður sem sagði í sífellu: Volduga mjúkhenta líkn míns lífs;
og fór að gráta til að sannfæra sjálfan sig um það að lífið væri mikill
harmleikur. Það var sóðaleg krá í Hafnarstræti. Þangað var hann kom-
inn án þess að hann gæfi því gaum hvernig það atvikaðist.
Reykur af tóbaki sveimaði yfir eins og mýflugur yfir lygnu vatni á
kyrrum ágústdegi. Andi guðs yfir vötnunum: nikótín mengað svitalykt
Tímarit Máls og menningar, 2.—3. h. 1953 12