Tímarit Máls og menningar - 01.06.1966, Síða 10

Tímnrit Máls og menningar
Og einhvern veginn brutumst við á þessum árum og eftir að heim kom inn úr skurn
borgaralegrar heimspeki að kjarna hinna þjóðfélagslegu vísinda sem leiddu okkur á
braut sósíalismans þar sem við blöstu sögulegar víðáttur og köllunin kom eins og af
sjálfu sér.
Og síðan hafa leiðir okkar oft legið saman, um Rauða penna, Mál og menningu og
Flokkinn okkar sem þú herð svo sárt fyrir brjósti, og við höfum haldið rökræðunum
frá æskudögunum áfram, í heimahúsum og uppi á iiræfum Islands, og skáldskapurinn
heftir birzt okkur í æðra ljósi, og af Arnarvatnshæðum höfum við séð klassíkina greypta
í mynd Eiríksjökuls og Langjökul eins og upphafna rómantík við hlið lians í ógreinan-
iegum markalínum himins og jökulbirtu. Og alla tíð hefur þú haldið skildi þínum hjört-
um, verið manna vitrastur og beztur, víðsýnn en fastur fyrir, og látið einkum hin síðari
ár stjórnmálin til þín taka og látið þér annt um flokkinn og oft gripið sjálfur um stjórn-
völinn þegar mest hefur gefið á bátinn, og þú hefur viljað stýra eftir stjömum.
Ekki veit ég ltvernig þú skýrir það út frá fræðunum, hvort heldur guðfræði eða marx-
isma, að þú sem ert kominn af prestum og gildum bændahöfðingjum í ættir fram sagðir
skilið við stétt þína og gerðist bolsi á eyrinni og uppfræðari verzlunarstéttarinnar í höfuð-
borginni. En líklega er þetta einhver veila í stofninum, eins og lesa má um hjá Tómasi
Mann og sannast bezt af því að þú hefur hneigzt ískyggilega til skáldskapar og náttúru-
dýrkunar og jafnvel tónlistar, eða kannski þér logi í æðum að vera úr „sólkistu landsins",
eins og mig minnir að Jónas frá Hriflu hafi einu sinni nefnt Fnjóskadalinn, og úr útjaðri
Vaglaskógar svo að söngurinn hafi ekki liðið þér úr eyrum. En mikið þykir mér vænt unt
þessa „veilu“ þína því að fyrir það snerirðu Tóníó Kriiger, Jörð í Afríku, Síðsumri og
fleiri ágætisverkum á íslenzku, og ber þó fremst að þakka sögu þína Kalt stríð í síðasta
hefti Tímarits Máls og menningar. Og betur þú sjáir Flokkinn sigla hraðbyri með
„óbeyglaða marxista" og skáld í stafni, svo að þú fáir frið til að gefa þig að skáldskapn-
um og vinna fleiri en þetta eina Kalda stríð.
Þú fyrirgefur að ég verð að hripa þessar línur í flýti, því að ég vissi ekki fyrr en í
gær að þú ættir þetta merkisafmæli, hefðir fyllt sjötta tuginn. En hvemig á manni að
detta í hug að tíminn fljúgi svona hratt? Eg gat þó ekki látið vera að senda þér kveðju
með þökk fyrir marga glaða stund og þeirri ósk að við megum lengi enn halda kapp-
ræðum áfram, brennandi í andanum sem áður fyrr, því að enginn skal halda að við eld-
umst þó að við eigum líklega ekki eftir að læra hina nýju dansa.
Kr. E. A.
104