Tímarit Máls og menningar - 01.06.1966, Blaðsíða 20
Timarit Máls og menningar
.Ijóst og gagnsætt1 ástand. Þessi skil-
greining er ekki lengur táknræn þar
sem Bandaríkjamenn nota þráfald-
lega gróðureyðandi efni til þess að
,hreinsa‘ vegi og skurSi eSa gera þá
greiðfærari. Þótt sannað sé að hern-
aðarleg þýðing þessara efna sé lítil,
geta þau orsakað alvarlegar eitranir.
Bandaríkjamenn telja að þau áhrif
skipti litlu máli og þeirra gæti ekki
nema eiturefnin séu of samþjöppuð
þegar þeim er sáldrað yfir.
Mánuðum saman hafa Bandaríkja-
menn leitast við að ná hernaðarleg-
um yfirburðum með því að herða
stríðiö í lofti og á legi; með því móti
hafa þeir vitanlega viljað hlífa eftir
megni hinu dýrmæta lífi hermanna
sinna.
En það er önnur dulin ástæða sem
ræður stefnu þeirra, nefnilega sú að
flekka hendur sínar sem minnst. Það
er liltölulega auðvelt að viðhaldahug-
myndinni um ,útrýmingu sníkjudýr-
anna‘ að því tilskildu að hermenn-
irnir sjái aldrei með berum augum
uslann sem þeir valda ,hinum megin'.
IJr sprengjuþotu af Starfightergerð
er varla hægt að greina menn, sem
falla fyrir vélbyssuskothríð á flótta
eftir hrísgrjónaekru, frá fílaveiðum.
Og það er tvennt ólíkt að sjá konu
deyja úr flugvél sem flýgur í 50 metra
hæð og á 300 km hraða á klst. eða
sjá hana úr návígi með sundurkram-
ið höfuð og iðrin úti. Hinir banda-
rísku mömmudrengir sem nýkomnir
eru frá því að daðra við mennta-
skólastelpur og fá síðan það verkefni
í hendur að láta sprengjur í tonnatali
falla úr 12 þúsund metra hæð og
drepa þar með eða limlesta hundruð
óbreyttra horgara, geta hangið áfram
í þeirri hlekkingu að þeir séu að
rækja skyldu sína við föðurlandið.
Jafnframt því sem framfarir stríðs-
tækninnar hafa aukið við gereyðing-
armáttinn hafa þær stuÖIað að því að
þroska þá hæfileika sem nauðsynleg-
ir eru hverjum nútímahermanni til
jress að bæla niður tilfinningar sínar.
Þessar framfarir hafa skotið stoðum
undir strútssiðferðið semBandaríkja-
menn iðka í Víetnam með því að
dylja fyrir sér afleiðingarnar af úl-
rýmingarherferÖum í þágu ,hreinlæl-
isins‘.
I jressu ljósi ber að skoða hina þrá-
látu viöleitni Bandaríkjamanna lil
jjess að sýna heiminum fram á að
,Vikkarnir‘ (the Vici, niðrandi nafn-
gift sem Bandaríkjamenn nota um
hermenn Víetkongs. Þýð.) séu djöfl-
ar, lioldi klæddir, þjófar, óþokkar og
barnamorÖingjar sem fórni íbúunum
skuggaáformum sínum til framdrátt-
ar. Auðvitað getur það haft sína þýð-
ingu i hinum sálræna hernaði að
lýsa þeim þannig sem djöflum. En
þar fyrir utan virðist svo sem boð-
endur Jæssara hugmynda trúi á þær.
Sannleikurinn er sá að báðir aðilar
nota íbúana til þess að ná takmarki
sínu og skirrast jafnvel ekki við að
114