Tímarit Máls og menningar - 01.06.1966, Qupperneq 63

Skilyrði til fjölbreytilegru hafrannsókna
þar sem þessar greinar eru stundaðar sem ein heiid, t. d. við háskólann í
Bergen í Noregi. Ein deild þeirrar stofnunar er haffræðideild, þar sem nær
eingöngu er unnið að grundvallarrannsóknum á sviði eðlisfræðilegrar haf-
fræði. Þá eru í flestum nágrannalöndum okkar, auk hinna hagnýtu fiski-
rannsóknastofnana, sérstakar stofnanir, venjulega innan vébanda háskóianna,
sem eingöngu sinna fræðilegum hafrannsóknum.
Hvertiig lítur þú á það að ekki skuli haja verið stofnuð jarðfrœðideild við
Háskóla Islands? Eða jinnst þér haffrœði eigi þar ekki síður heima?
Kennslu í náttúruvísindum hefði átt að taka upp við Háskólann fyrir löngu.
Mér finnst að vinda þurfi bráðan hug að stofnsetja þar jarðvísindadeild, er
hafi innan sinna vébanda jarðfræði, jarðeðiisfræði og jarðefnafræði, enda
eigum við nú á að skipa ágætum vísindamönnum í þessum greinum. Mér
finnst koma vel til greina, að slík jarðvísindastofnun nái einnig til grund-
vallarrannsókna á sviði eðlis- og efnafræði sjávar, svo og jarðfræðilegrar
haffræði. En fyrr eða síðar ber þó að stefna að því að stofnselja hafrann-
sóknadeild við Háskóla Islands, og ætti sú deild að ná til sem flestra greina
hafrannsókna. í>að er ekki vansalaust, að haffræði skuli ekki vera kennd við
einn einasta íslenzkan skóla.
Hverjir eru helztu kostir þess að rannsóknir séu lengdar Háskólanum?
Kostirnir eru ýmsir, einkum þegar um er að ræða grundvallarrannsóknir.
1 fyrsla lagi eru tengsl við háskóla miklu meiri trygging fyrir því að vísinda-
leg vinnubrögð séu við höfð og hinum fræðilegu hliðum verði sinnt en þar
sem þröng hagnýt sjónarmið ráða. í öðru lagi er takmörkuð háskólakennsla
mjög örvandi fyrir þá sem stunda vísindastörf: Menn fylgjast betur með í
grein sinni og staðna síður á þröngu sérsviði. Þá getur háskólakennari oft
beint áhuga stúdenta, er velja sér prófverkefni, að þeim viðfangsefnum sem
honum eru hugleikin og þannig komið í framkvæmd ýmsum rannsóknum,
sem hann kemst ekki yfir að sinna sjálfur.
Ef við drögum það saman sem hér hefur borið á góma, hvað telur þú þá
brýnast lil eflingar íslenzku vísindalífi, og í þirini grein einkanlega?
1. Fjárframlög til raunvísinda á íslandi þarf að auka margfalt frá því
sem nú er.
2. Stjórn raunvísinda á að vera í höndum vísindamanna en ekki stjórn-
málamanna, lögfræðinga eða útgerðarmanna.
157