Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Page 21

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Page 21
Um byltingaróþreyju öreigastéltin taki pólitísk völd í sínar hendur og komi sér upp eigin ríkisvaldi í þágu byltingarinnar, ríkisvaldi sem gegni því hlutverki að brjóta á hak aftur mótspyrnu hinna sigruðu yfirstétta, kveða niður allar tilraunir til gagnbyltingar innanlands og verja byltinguna út á við gegn undirróðri og hugsanlegri íhlutun annarra ríkja. Þeir neita með öðrum orðum að alræði öreiganna sé nauðsynlegur áfangi. Og röksemdafærsla Graves vekur grun um að ástæðan sé nú sem fyrr óttinn við að núlifandi kynslóðir kunni að deyja drottni sínum án þess að hafa borið gæfu til að lifa án tilvistar valds. Bók sú sem bræðurnir Gabriel og Daniel Cohn-Bendit tileinka stúdentaóeirðunum í París vorið 1968 og sex vikna allsherjar verkfalli franska verkalýðsins, sem fylgdi í kjölfar þeirra, staðfestir þennan grun. Höfundarnir, sem voru mjög við þessa atburði riðnir, eru ágætir fulltrúar neo-anarkismans sem um skeið hefur borið á í hinni nýju vinstri hreyfingu og mótaður er af stúdentahreyf- ingu okkar daga. Þeir kalla sig að vísu „vinstri-róttæka“ án frekari skil- greiningar, en þegar við lesum í bók þeirra að Marx hafi ekki verið jafn mikill byltingarsinni og Bakúnín, að anarkistar hafi haft rétt fyrir sér í deilum sínum við bolsévíka í Ukraínu 1918—1921, og að arðránslaust þjóð- félag sé óhugsandi á meðan sumir menn stjórni og aðrir framkvæmi, þá þurfum við ekki lengur vitnanna við. Enda geta Cohn-Bendit hræðurnir ekki fremur en Jean Grave áður sætt sig við þá tilhugsun að lokatakmark þjóðfélagsbaráttunnar — þ. e. fullkominn kommúnismi með allsnægtum handa öllum og óheftu frelsi einstaklingsins, sem ekki er hugsanlegt nema við stjórn- leysi, — þeir geta ekki sætt sig við að þetta lokatakmark náist ekki fyrr en einhverntíma eftir að núlifandi kynslóðir eru orðnar duft í gröfum sínum. Þetta og annað ekki vakir fyrir þeim þegar þeir komast svo að orði í lok mikilvægs kafla: „Við erum ekki að berjast vegna barnanna okkar — því að fórnin, þetta afsprengi stalínistísks, gyðinglegs og kristins húmanisma, vinn- ur á móti byltingunni —, heldur vegna sjálfra okkar, til þess að við fáum loks- ins að njóta lífsins hömlulaust.“ Samhengið milli þessa hugsunarháttar og hinna klassísku anarkistaorða frá 1896 er augljóst. Jafn ljóst er að með því að formæla fórnarlundinni eru höfundarnir að lýsa óþarfa alla þá sjálfsaf- neitun og það erfiði sem öreigastjórnir hafa krafizt af umbjóðendum sínum til varnar sósíalismanum. Lesa má úr orðum þeirra að það hafi ekki verið vegna örðugra aðstæðna byltingarinnar sem slíkra fórna var krafizt, heldur sé orsakanna að leita í meinlætakenndri hugmyndafræði er telji fórnina hafa siðferðilegt gildi í sjálfri sér. 99
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.