Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Side 63

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Side 63
Vm íslenzka þjóShœtti „Ég fæ ekki betur séð en þarna hafi verið hreyft við einu allrabrýnasta nauðsynjamáli íslenzkra vísinda, þó að háskólinn virðist ekki hafa borið gæfu til á sjálfu alþingishátíðarárinu að finna á því neina lausn ... Hefði háskólinn haft hug og dáð til að koma á fót öflugri stofnun til að rannsaka hina fornu alþýðumenningu íslands, sem nú er að hverfa, bæði í sveitum og við sjávarsíðuna, mundi það afrek hans lengi haft í minnum á ókomnum öldum. Að vísu hefði slík stofnun átt að vera til fyrir löngu. En þar sem fyrri kynslóðir munu geta haft fjárþröng sína og úrræðaleysi sér til afsökunar, mun okkar kynslóð aldrei fá risið undir því ámæli sem hún mun sæta síðar- meir, láti hún síðustu leifar alþýðumenningarinnar týnast rannsóknar- laust.“3 Svo mörg voru þau orð þegar árið 1945, og engar framkvæmdir hafa að heldur sézt af hálfu þessarar nefndar, og vissulega er þetta mál heldur rytju- leg fjöður í vísindahatti Háskóla íslands. Áður var nefnd ein undantekning til að sanna regluna um áratuga ör- deyðu á sviði skipulegra þjóðháttarannsókna. Þar er um að ræða hið mikla starf Lúðvíks Kristjánssonar varðandi allt það, sem lýtur að sjómennsku og sjávarútvegi. Jónas Jónasson hafði að vísu safnað til þess efnis af miklu kappi, en svo brotakennt er það, að engin tök þóttu á að birta það í íslenzk- um þjóðháttum. Lúðvík hefur unnið að þessu verki í þrjá til fjóra áratugi og safnað að sér feikilegum fróðleik. Hann vinnur nú að nokkurra binda rit- verki um þessi efni, sem allir vona, að sem fyrst sjái dagsins ljós. Mig brestur reyndar þekkingu til að ræða þetta mál, svo sem vert væri, en ekki er vitað til, að hliðstætt rit því, sem Lúðvík hugsar sér, hafi áður verið gefið út í veröld- inni; enda í sjálfu sér ekki óeðlilegt, að íslendingar verði fyrstir manna til vísindalegrar rannsóknar á sj ávarháttum. Þá dregur að nútímanum. Árið 1959 veitti Alþingi Þjóðminjasafninu nokk- urn fjárstyrk til að safna upplýsingum um þjóðhætti, einkum atvinnuhætti. Var Þórður Tómasson safnvörður í Skógum fenginn til að taka saman spurn- ingaskrár, sem síðan voru sendar kunnum fróðleiksmönnum víðsvegar um land. Auk þess tók Þórður fljótlega að ferðast um og skrifa upp eftir öldruðu og minnugu fólki margvíslegan fróðleik. Afrakstur Þórðar á þessu sviði er þegar orðinn allmikill að vöxtum. Á aldarafmæli Þjóðminjasafnsins árið 1963 var svo sem einskonar afmælis- gjöf stofnsett sérstök þjóðháttadeild við safnið, og tók hún til starfa árið eftir. Fyrsti umsjónarmaður þjóðháttadeildarinnar var Þór Magnússon nú- verandi þjóðminjavörður. Hann kom því skipulagi á deildina, sem hún nú 141
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.