Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Síða 63

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1971, Síða 63
Vm íslenzka þjóShœtti „Ég fæ ekki betur séð en þarna hafi verið hreyft við einu allrabrýnasta nauðsynjamáli íslenzkra vísinda, þó að háskólinn virðist ekki hafa borið gæfu til á sjálfu alþingishátíðarárinu að finna á því neina lausn ... Hefði háskólinn haft hug og dáð til að koma á fót öflugri stofnun til að rannsaka hina fornu alþýðumenningu íslands, sem nú er að hverfa, bæði í sveitum og við sjávarsíðuna, mundi það afrek hans lengi haft í minnum á ókomnum öldum. Að vísu hefði slík stofnun átt að vera til fyrir löngu. En þar sem fyrri kynslóðir munu geta haft fjárþröng sína og úrræðaleysi sér til afsökunar, mun okkar kynslóð aldrei fá risið undir því ámæli sem hún mun sæta síðar- meir, láti hún síðustu leifar alþýðumenningarinnar týnast rannsóknar- laust.“3 Svo mörg voru þau orð þegar árið 1945, og engar framkvæmdir hafa að heldur sézt af hálfu þessarar nefndar, og vissulega er þetta mál heldur rytju- leg fjöður í vísindahatti Háskóla íslands. Áður var nefnd ein undantekning til að sanna regluna um áratuga ör- deyðu á sviði skipulegra þjóðháttarannsókna. Þar er um að ræða hið mikla starf Lúðvíks Kristjánssonar varðandi allt það, sem lýtur að sjómennsku og sjávarútvegi. Jónas Jónasson hafði að vísu safnað til þess efnis af miklu kappi, en svo brotakennt er það, að engin tök þóttu á að birta það í íslenzk- um þjóðháttum. Lúðvík hefur unnið að þessu verki í þrjá til fjóra áratugi og safnað að sér feikilegum fróðleik. Hann vinnur nú að nokkurra binda rit- verki um þessi efni, sem allir vona, að sem fyrst sjái dagsins ljós. Mig brestur reyndar þekkingu til að ræða þetta mál, svo sem vert væri, en ekki er vitað til, að hliðstætt rit því, sem Lúðvík hugsar sér, hafi áður verið gefið út í veröld- inni; enda í sjálfu sér ekki óeðlilegt, að íslendingar verði fyrstir manna til vísindalegrar rannsóknar á sj ávarháttum. Þá dregur að nútímanum. Árið 1959 veitti Alþingi Þjóðminjasafninu nokk- urn fjárstyrk til að safna upplýsingum um þjóðhætti, einkum atvinnuhætti. Var Þórður Tómasson safnvörður í Skógum fenginn til að taka saman spurn- ingaskrár, sem síðan voru sendar kunnum fróðleiksmönnum víðsvegar um land. Auk þess tók Þórður fljótlega að ferðast um og skrifa upp eftir öldruðu og minnugu fólki margvíslegan fróðleik. Afrakstur Þórðar á þessu sviði er þegar orðinn allmikill að vöxtum. Á aldarafmæli Þjóðminjasafnsins árið 1963 var svo sem einskonar afmælis- gjöf stofnsett sérstök þjóðháttadeild við safnið, og tók hún til starfa árið eftir. Fyrsti umsjónarmaður þjóðháttadeildarinnar var Þór Magnússon nú- verandi þjóðminjavörður. Hann kom því skipulagi á deildina, sem hún nú 141
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.