Tímarit Máls og menningar - 01.12.1973, Blaðsíða 55
Úr œviminningum
hrikaleg gljúfur þar til hún fellur í Öxnadalsána. Tj aldhólarnir eru þurrir
og þokkalegir og yfir þeim hvílir forn helgi. Sögur herma að á þessum hólum
hafi Hólabiskup tjaldað og gist þar á yfirreið, og í þakkarskyni dreift nokkr-
um dropum af vígðu vatni á hólana.
Ég stóð þarna í dalsmynninu um stund til að líta enn í kringum mig, áður
en ég yfirgæfi heiðina, og þá sá ég hvar graðhestur er að gamna sér við
mertrippi á Tjaldhólunum, nú varð ég allur að augum og athygli og sé mér
til mikillar gleði að þarna er sá rauðstjörnótti að verki, það var ekki um að
villast. Ég hljóp á stað og óð yfir Kaldbaksána án viðnáms og án þess að
fara úr sokkum eða skóm og ekki skeytti ég um að sneiða hjá keldum með
mýrarauða eða kyrrstæðum lænum með járnbrá, sem vaka þarna í flóanum,
svo var ég allshugar feginn að finna þann sem ég leitaði að, og ekki linnti
ég sprettinum fyrr en á Tjaldhólunum. Stjarni hafði í kring um sig heilan
hóp af folaldshryssum og trippum. Hann stóð á einum hólnum, háreistur og
frjáls í fasi og horfði hvössum, aðgætnum augum yfir þær lendur og ríki
sem hann þóttist borinn til, það var mikil reisn yfir þessum fjögra vetra
fola, og hryssurnar sem þarna voru á dreifðri beit, gáfu honum auga eins og
hann einn væri athygli verður, eins og hann væri herra yfir því stóði sem
sló til faxi á þessum slóðum. Ég gekk til Stjarna, sem venjulega var þúfu-
gæfur, bar mig vinalega til og hélt snærisspottanum fyrir aftan bak, en nú
vildi þessi heimaaldi hestur ekki vera gæfur lengur, hann setti undir sig haus-
inn, varð dálítið yggldur á svip og reyndist röltstyggur. Ekki lét ég á mig
fá hans óvenjulegu framkomu, en labbaði lengi í skugganum og gat að lok-
um náð föstu taki á taglinu. Stjarni tók dálítinn sprett og reyndi að losa sig
við þennan taglhnýting, en hikaði við keldu og þá greip ég tækifærið, sleppti
taki á taglinu og henti mér á hálsinn á graðhestinum og náði taki á faxinu,
hann snerist nokkra hringi en ég kom handleggnum yfir makkann og þar
með var björninn unninn, þá hnýtti ég upp í hann snærinu og gætti þess að
vera undir tungunni.
Stjarni var góður í taumi og eins þó hann væri ófús að yfirgefa stóðið,
en svo hafði hann kynnt sig vel hjá þessum ótömdu hryssum að þær fylgdu
honum fast eftir, með taglaslætti og gusugangi, og svo var harður þeirra at-
gangur að ég þóttist góðu bættur þegar ég slapp gegnum hliðið á heiðargirð-
ingunni og hafði lokað á eftir mér. Yið Stjarni gengum í hægðum okkar
undan brekkunni, þar sem allir lækir taka stefnu ofan í Öxnadalinn, hann
var að vísu ögn fýldur á svipinn, en lét mig þó leiða sig á snærisspotta og
sýndi nú engan mótþróa.
261