Tímarit Máls og menningar - 01.12.1973, Blaðsíða 110

Tímarit Máls og menningar
Skilvindan syngur í kjallaranum.
Tikk-takk segir klukkan.
Kýr og kindur á gólfinu.
Kýr og kindur!
Fólkið a tarna tekur ekki undir.
l3að er hugsi.
Tikk-takk segir klukkan ...
Skilvindan syngur
og skuggarnir hugsa um Ijósið.
Undir stiga-pallinum,
kemur hér stundum.
Undir stiga-pailinum,
sefur hér stundum.
Og stundum að lesa
mcð lokuð augun.
(Innangátta)
Allmiklu tíðar er þó ljóðuni Baldurs léð
mikil dýpt, - og dul sem er nokkuð tor-
ráðin stundum en ævinlega heillandi (vek-
ur ímyndunaraflið). Meðal hinna dulu
ljóða eru sum gædd furðu-auðugu innra
lífi, minna á kristalla með mörgum geisl-
andi flötum; mann fiðrar í lófa af löngun
að taka þau upp og velta fyrir sér milli
fingranna. Ég nefni td Gengd og Heimt...
En oftast eru ]>ó ljóðmyndirnar dregnar
hröðum dálítið hrjúfum dráttum; hver ein-
ing Ijóðsins er þá sem sjálfstæð mynd, og
áhrifakrafturinn sprettur af samleik þess-
ara eininga sín á milli. Baldur notar nátt-
úrufyrirljæri eingöngu sem miðil þess sem
hann vill tjá, og honum virðist tamara að
lýsa geðhrifum sem hið athugaða vekur en
fyrirbærinu í sjálfu sér:
Á hvarmi sláturfjárins,
í holdrosa - og hálfrunnu salti
hef ég litið ósveigjanlega birtu.
Ég þreifa í sagarfarið,
fylgi slóð glerskerans.
Kveikur tímans brennur.
Á hverju kvöldi kalla ég fram og krossfesti
kvíða minn á svartan Ijóra. -
Á hverjum morgni er glerið rósum rist.
(Birta)
AUar hestavísurnar eru ortar með Iíku lagi:
leifturmyndir skynjunarinnar!
Sumar ljóðabækur eru þannig gerðar að
þær gætu verið ortar af mörgum mönnum.
Yrkisefnin eru ýmist séð úr austri eða
vestri, frá tunglinu, eða með naflanum, ef
skyggnst er undir yfirborðið. Jafnoft er
viðhorfið sosum ekki neitt, ljóðin yrkja sig
sjálf: smáskrýtla færð í viðhafnarbúning
hagmælskunnar, eða gömul tugga gerð
„lyrisk“ af einskonar tölvutækni þó hugs-
unin hæfði best Hjemmet eða Familie
Journal; og þá er vissara að láta sér nægja
einn lestur... En í Gestastofu bendir allt
til þess að skáldið hafi, meðvitandi eða
óvitandi - valið sér ákveðinn sjónarhól.
Það viðhorf til umheims og (eða) efnis,
sem af því leiðir, mótar eðlilega inntak
ljóðanna og gerð þeirra. Þessi sjónarhóll
þarf enganveginn að vera valinn af ásetn-
ingi. Eins má vera að skáldinu hafi orðið
ljóst, að verkinu loknu, hvar það var statt.
En Baldur Óskarsson virðist sitja um kyrrt
þegar hann yrkir þessa bók ... í friðarstóli.
Hann skyggnist um úr jarðföstum bústað,
sem þó er ekki neinn lokaður helgisteinn:
Ritað er enn á þœr töflur.
Hvert skal halda?
sjáandi, þú sem dvelur við stjörnumát
innan horfinna veggja.
(Nótt)
Einskonar jarðnesk Hliðskjálf? . . . í
öðru kvæði ber hann meirasegja fram
ástæður fyrir kyrrsetunni:
Fœturnir hafa löngu myndað
sína skoðun.
Steinninn er ekki hallkvæmur
í nœturkuli.
Og sjálf nóttin hefur sama hug
á jjarlœgu og nálœgu.
( Ferð)
316