Tímarit Máls og menningar - 01.04.1983, Blaðsíða 72
Thor Vilhjdlmsson
í Granada
var glæpurinn framinn
Gömul hrot frá Spdni
I. Rautt skegg
Ertu bara kolhringlandi brjálaður maður? Ef þú ætlar að fara með
þetta skegg til Spánar. Veiztu ekki hverskonar ástand er þarna?
Veiztu nokkuð hvað þú ert að ana út í.
Þá réðu fasistar Spáni. Þá ríkti Franco.
Þeir kölluðu sig falangista sveinar hans, böðlar Spánar. Af latneska
orðinu falanx, það er breiðfylking.
Þá voru fáir útlendir ferðamenn á Spáni, og landið einangrað. Við
sátum úti á gangstéttinni fyrir utan veitingahúsið Select í París, við
Boulevard Montparnasse, og vinur minn spánskur var að reyna að
koma vitinu fyrir mig. En ég þráaðist við, og vildi ekki fórna
nýsprottna rauða skegginu mínu.
Það getur verið hættulegt fyrir þig, sagði hann: fasistar vilja ekki
að menn skeri sig úr.
Þetta var árið 1949.
Heimsstyrjöldin ekki langt að baki. Atómsprengjan hafði breytt
heimsmyndinni. Lífið gat hætt. Hægt að slökkva mannlífið.
Og það var vor í París, með því sérstaka áfengi í loftinu sem því
fylgdi. Götuljósin líkt og ósandi grænu í þéttu laufinu. Og blómsölu-
konan stjarneygð undir skuplu otar rós að körlum sem höfðu konur
sér nær, við borðin á gangstéttinni.
Gerðu það fyrir mín orð, segir hinn spánski vinur: Rakaðu af þér
skeggið. Aður en þú kemur til Spánar.
II. Llanto por Federico Garcia Lorca
Einn dag í Granada, ég gekk upp á hæð sem heitir Helgafell,
Sacromonte, og var að hugsa um García Lorca, skáldið ljúfa sem með
töfrum sínum gerði orð og músík eitt í ljóðum sem fara um hjartað
190