Són - 01.01.2005, Blaðsíða 104

104 ÞORSTEINN ÞORSTEINSSON
tilsniðnum einkennisbúningi“.46 Svo er að sjá sem einmitt þetta atriði
— möguleikinn á persónulegri hrynjandi — hafi verið það sem skáld-
um þótti hvað eftirsóknarverðast. Seinna átti Ezra Pound eftir að tala
fjálglega um kosti þess. „Ég trúi á alskapaða hrynjandi, það er að
segja ljóðhrynjandi sem samsvarar nákvæmlega þeim geðhrifum sem
tjá skal […] ég trúi á tækni sem prófstein á einlægni manns.“47
Bandaríska skáldið Walt Whitman varð fyrstur til að yrkja heila
bók með fríljóðum. Bókin Leaves of Grass (sem Einar Benediktsson
nefndi Grasblöð og þýddi úr í tímarit sitt Útsýn 1892) kom út árið 1855
og síðan í mörgum útgáfum, aukin og endurskoðuð. Kvæðin voru
býsna ólík hinum frönsku fríljóðum sem seinna litu dagsins ljós og
einnig þeim ensku frá öðrum áratug síðustu aldar. Mælskan var áber-
andi og aðferðin líktist á margan hátt ljóðaköflum Gamla testamentisins,
Ljóðaljóðunum og Davíðssálmum. Hér er upphaf eins frægasta kvæð-
isins (úr flokknum Söngurinn um sjálfan mig, nr. 21):
I am the poet of the Body and I am the poet of the Soul,
The pleasures of heaven are with me and the pains
of hell are with me,
The first I graft and increase upon myself, the latter I translate
into a new tongue.
I am the poet of the woman the same as the man,
And I say it is as great to be a woman as to be a man,
And I say there is nothing greater than the mother of men.
(Ég er skáld Holdsins og ég er skáld Sálarinnar,
Gleði himins ber ég með mér og kvöl helvítis ber ég með mér,
Gleðina græði ég út á sjálfum mér, kvölinni sný ég á nýja tungu.
Ég er skáld kvenna jafnt og karla,
Ég segi að göfugt sé að vera kona ekki síður en karl.
Og ég segi að ekkert sé móðerninu æðra.)48
46 „L’importance de cette technique nouvelle […] sera de permettre à tout poète de
concevoir en lui son vers ou plutôt sa strophe originale, et d’écrire son rythme pro-
pre et individuel au lieu d’endosser un uniforme taillé d’avance et qui le réduit à
n’être que l’élève de tel glorieux prédécesseur.“ (1897:28).
47 „I believe in an ‘absolute rhythm’, a rhythm, that is, in poetry which corresponds
exactly to the emotion or shade of emotion to be expressed […] I believe in tech-
nique as the test of a man’s sincerity.“ Ezra Pound (1963:9).
48 Þýðing Sigurðar A. Magnússonar (2002:56).