Són - 01.01.2005, Blaðsíða 105

Són - 01.01.2005, Blaðsíða 105
105ÞANKABROT UM LJÓÐBYLTINGAR Segja má að Whitman standi utan við meginstraum nútímaljóða. Hann er mælskur og margorður, gefur tilfinningunum lausan taum- inn, notar mikið endurtekningar (ekki síst anafóru, endurtekningu í upphafi línu) og langar ljóðlínur. Engu að síður hefur hann haft áhrif á mörg skáld á tuttugustu öld, til að mynda bandarísku skáldin Carl Sandburg og Edgar Lee Masters og seinna Beat-skáldin, ekki síst Allan Ginsberg.49 Hann var kunnur meðal ljóðavina á Íslandi á fimmta áratugnum, og til dæmis átti Sigfús Daðason þá Leaves of Grass. En lengi vel átti hann sér fáa fylgjendur og því er rétt að rekja sögu fríljóðsins til frönsku ljóðbyltingarinnar. Nýr áfangi í sögu ljóðformsins verður í Englandi og Bandaríkjun- um á öðrum áratug 20. aldar í kringum þann fámenna hóp sem for- sprakkinn, Ezra Pound, gaf nafnið ímagistar. Megináherslan var eins og nafnið bendir til lögð á myndina, knappa og sjónræna ljóðmynd, og Pound skilgreindi hana 1913 á þá leið að í henni birtist „samruni vitsmuna og tilfinninga á ákveðnu andartaki“.50 Önnur vígorð voru nákvæmni í orðavali og sparsemi, engu orði skyldi ofaukið, og hrynj- andi skipti miklu máli. Í þriðju grunnreglu hreyfingarinnar hafði Pound boðað árið áður að hrynjandi ljóðs skyldi vera hrynjandi tónhendingarinnar, ekki taktmælisins.51 Það er að segja, hún skyldi vera tilbrigðarík og óbundin af reglukröfum bragarhátta. Fá ljóð hinna eiginlegu ímagista lifa. En ágætt dæmi eftir skáld sem stóð utan hreyfingarinnnar en varð snortinn af henni er til að mynda ljóðið „Fog“ eftir Carl Sandburg (Chicago Poems, 1916): The fog comes on little cat feet. It sits looking over harbor and city on silent haunches and then moves on. Frægasta ljóð ímagismans, birt 1913, átti þó Ezra Pound, og til er frásögn hans af því hvernig sýn á neðanjarðarstöð í París varð fyrst 49 Sbr. David Perkins (1976:313). 50 „An ‘Image’ is that which presents an intellectual and emotional complex in an instant of time.“ Og hann bætti við: „It is better to present one Image in a lifetime than to produce voluminous works.“ (1963:4). 51 „3. As regarding rhythm: to compose in the sequence of the musical phrase, not in sequence of a metronome.“ (1963:3).
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168

x

Són

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Són
https://timarit.is/publication/1139

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.