Són - 01.01.2005, Blaðsíða 128

Són - 01.01.2005, Blaðsíða 128
ÞORSTEINN ÞORSTEINSSON128 á eftir í menningarlegum efnum, og sú ljóðlist sem fyrir var dugði ungu skáldunum ekki til að fjalla um þau nýju yrkisefni sem nú leituðu á: nýja vitund um heiminn og stöðu mannsins í heiminum. Til mikils var því að vinna að bæta þetta upp. Árið 1989 skrifaði Gunnar Harðarson um „kaflaskilin í íslenskri nú- tímaljóðlist“ upp úr stríðslokum og þótti heitið ‚formbylting‘ að vonum ófullnægjandi um þær breytingar, að minnsta kosti sé tekið mið af þróuninni allt fram á sjöunda áratug.119 Ef halda eigi því hugtaki vill hann bæta við tveimur: ‚málbyltingu‘ og ‚myndbyltingu‘. Um atóm- skáldin svokölluðu skrifar hann að þeir hafi að nokkru leyti verið „varðveislumenn íslenskrar skáldskaparhefðar“,120 og sem dæmi þess nefnir hann viðhorf þeirra til tungumáls og málvöndunar. Ég tel að vísu að hann vanmeti stórlega róttækni þeirra; þeir gerðu mun meira en „sprengja af [hefðinni] staðnað ytra form“;121 það var ekki síður innri gerð ljóða þeirra Hannesar Sigfússonar, Stefáns Harðar og Sigfúsar Daðasonar sem fór í bága við hefðina og til marks um það er að margir fundu ljóðum þeirra einkum til foráttu (rétt eins og Tímanum og vatninu) að þau væru ‚óskiljanleg‘. Þeir gengu bersýnilega mun lengra í nýrri ljóðhugsun en þorri ljóðalesenda var tilbúinn að fylgja þeim. Snorri Hjartarson og seinna Hannes Pétursson voru hinsvegar í það nánum tengslum við ljóðhefðina að þeim var tekið fagnandi. Nú fór því reyndar fjarri að þessi afstaða til tungumálsins — vand- að málfar, þó laust við ýmis einkenni eldra ljóðmáls í orðavali og setn- ingagerð — styngi í stúf við nútímaljóð annarstaðar á fyrrihluta aldarinnar. Þetta var í megindráttum afstaða enskumælandi skálda á borð við Yeats, Pound, Eliot, Auden, Williams, Stevens. Með öðrum orðum helstu skáldanna. Sama gildir um þau frönsku skáld sem Sigfús Daðason tók einkum mið af: Éluard, Guillevic, Char, Perse. Hér skiptir máli að þetta var afstaða allra hinna þriggja erlendu læri- meistara Sigfúsar á fimmta áratugnum; klassísk áhrif einkenndu víða ljóðstíl Eliots og Rilke hafði orðið fyrir áhrifum af frönskum sym- bólistum. Annarri málstefnu fylgdu að sjálfsögðu dadaistarnir og einnig sumir súrrealistar og þýskir expressjónistar, að ekki sé minnst 119 Gunnar Harðarson (1989:108–18). 120 Gunnar Harðarson (1989:110). 121 Gunnar Harðarson (1989:110).
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168

x

Són

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Són
https://timarit.is/publication/1139

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.