Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2009, Blaðsíða 96
tók fram að sér hefði ekki tekist að þróa
slíka kennsluhætti, t.d. með „gagnvirkum
verkefnum“, svo notað sé orðalag hennar
sjálfrar. Hún kvaðst leita leiða til að nota Netið,
t.d. til að finna myndir, en það gengi ekki
vel. Nú sagðist hún vera að leita að einhverju
„gagnvirku“ en það gengi ekki greiðlega. Hún
leit á það sem vandamál að hafa ekki íslenskan
texta á Netinu til að leita að og sagðist sjálf
ekki „flink“ eða dugleg að leita á Netinu,
vantaði hugmyndir og samstarf við aðra
kennara. Saga taldi þörf á námskeiðum um
kennsluhætti náttúruvísinda, meiri þörf væri á
að læra vinnubrögðin við verklega kennslu en
að læra inntakið og fræðin. Hjá henni komu
fram athyglisverð dæmi um þörf fyrir stafræn
mælitæki, hitamæla, vogir o.fl.
UST var nánast alfarið notuð sem stuðningur
hjá Aðalsteini. Hann notaði sína eigin tölvu og
sjónvarpsskjá til að miðla efninu til nemenda.
Þó má segja að UST hafi nýst að nokkru
leyti sem viðbót þar sem hann sagðist senda
nemendum námsáætlanir og glósurnar fyrir
hvern tíma í tölvupósti og varpa þeim svo upp
í fyrirlestri þegar í skólann kæmi. Hann var
nýlega orðinn nettengdur en hafði ekki enn
tamið sér að nota Netið í kennslu.
Ólína notaði UST sem stuðning og viðbót.
Nemendur höfðu aðgang að nettengdum
fartölvum og gátu leitað á Netinu að efni
sem tengdist námsefninu: „Þá eru þau með
einhverja leit þar eða skoða einhverjar vissar
síður.“ Nemendur nota m.a. myndir af Netinu
og skjávarpa til að teikna upp á veggspjöld.
Skjávarpinn er þarfur fyrir náttúrufræðikennslu
að hennar mati: „...þegar maður er að sýna
ýmsar myndir og annað sem maður finnur á
Netinu, það sem maður finnur ekki í bókum.“
Ólína tók þátt í gerð vefseturs um einfaldar og
ódýrar eðlisfræðitilraunir. Hún sagðist nota
Netið til að leita svara ef hún hefði ekki svör
á reiðum höndum og hún sagðist einnig benda
nemendum á að gera það þegar þeir fengju
ekki svör frá henni eða kennslubókinni.
Erfitt var að meta beina UST-notkun hjá
Jakobi af því að hann gerði ráð fyrir að
nemendur ynnu slík verk að stórum hluta
sjálfstætt utan skólatíma. Þó er ljóst að notkun
hans á UST birtist fyrst og fremst sem viðbót
og að nokkru leyti sem stuðningur. Hann
beindi nemendum sínum meðal annars inn á
vefi sem hjálpa til við að stilla efnajöfnur í
efnafræði og til að afla sér upplýsinga um efni
í ritgerðir og kynningar. Að hans mati hafði
umræðan um samfélagslegt hlutverk og eðli
vísinda, t.d. um erfðafræðirannsóknir og áhrif
mannsins á umhverfi sitt, glætt áhuga nemenda
á náttúruvísindum. Slík umræða hlýtur að hafa
beint nemendum inn á Netið, t.d. Vísindavefinn,
til að afla sér upplýsinga um efnið en þó sáust
ekki dæmi um beina notkun UST af því tagi í
kennslu hjá Jakobi.
Hin fjölbreytilega notkun Símonar á UST
birtist ýmist sem stuðningur, sem viðbót eða
útvíkkun og einnig að nokkru marki sem
umbreyting á kennsluháttum:
Í efnafræðinni núna áttu þau að velja sér
efni og þau eiga að fjalla um það, sem
sagt, að taka eitthvað af frumefnunum
og lýsa hvernig það birtist, í hvað það er
notað og reyna að finna dæmi um hvernig
maður finnur slíkt í náttúrunni og hvernig
áhrif það hefur á okkur sem manneskjur
að umgangast efnið…Þau eiga síðan að
kynna þetta á mismunandi vegu nema
hvað allir eiga að landa smávefsíðu með
sínu efni og svo er það sett inn í einn
pakka. Og þeir tæknivæddustu ætla að
vera með eitthvað extra, vilja þá fá að nota
þessa stafrænu töflu hérna. (Úr viðtali 21.
október 2005).
Símon sagðist vilja nota skjávarpa mikið,
en hefði ekki alltaf aðgang að honum, þar sem
skólinn ætti aðeins tvo slíka. Hann lét nemendur
sína afla upplýsinga á Netinu og sótti sjálfur
þangað mikið af efni til að nota í kennslu.
Símon stýrði First-Lego keppninni í sínum
skóla og þar var skýrt dæmi um umbreytingu í
krafti UST, því að aðstæður voru gjörbreyttar
miðað við hefðbundna uppstillingu skólastofu
og nemendur tóku þátt í forritun og ýmiss
konar verklegu námi því tengdu, skráningu
gagna o.fl. Hann notaði einnig töflureikni í
kennslu allt frá 5. bekk upp í 10. bekk þar sem
nemendur söfnuðu gögnum, skráðu, unnu úr
þeim og settu niðurstöður fram myndrænt.
94
Tímarit um menntarannsóknir, 6. árgangur 2009
Meyvant Þórólfsson, Allyson Macdonald og Eggert Lárusson