Skagfirðingabók - 01.01.1985, Síða 198

SKAGFIRÐINGABÓK
lokazt af ísi og kolaskortur orðið af þeim völdum, hefði dóttir
hennar þá látið fella eitt tré í garði sínum, og það nægði til að
hita upp húsið í tvö ár, þá varð mér hugsað til þess að skógarnir
í Danmörku voru þó kjarr eitt samanborið við skóga Ameríku.
Eg sá í sögu Bjarna sögu landa minna vestanhafs, sá þá koma
mállausa og févana að þessu líttnumda ókunna landi, svo ger-
samlega ólíku öllu, sem þeir höfðu áður þekkt og vanizt. Þarna
verða þeir að hreiðra um sig og búast, fyrir það fyrsta, til
langrar og strangrar vetursetu. Viðurinn var nægur og nær-
tækur til skýlisgerðar og eldsneytis, en þó ærin fyrirhöfn að
vinna hann og sömuleiðis viðhalda eldinum allan sólarhringinn
til að verjast nístandi kuldanum; viðurinn var fljótur að brenna
og því mátti ekki sofa í næði næturlangt; það varð að stíga út úr
sænginni alla nóttina með stuttu millibili að bæta á eldinn. Geri
ég ráð fyrir, að það hafi einatt komið í hlut konunnar.
Og þá var ekki þrautalaust að afla viðurværis handa fjölskyld-
unni. Það voru því miður ekki allir, sem gátu sagt eins og
Bjarni, að tekizt hefði að halda lífi í öllum hópnum. Margt
blessað litla barnið meðal landnemanna kvaddi þennan heim
sjálfsagt meðfram eða eingöngu fyrir skort á hollri næringu og
annarri aðbúð.
Gamall maður, sem kom hér upp fyrir löngu síðan og
dvaldist hér á landi vetrarlangt og kom þá að Víðivöllum, sagði
okkur margt frá 50—60 ára ævi sinni. Sagðist hann hafa farið
stálpaður drengur með fátækum afa sínum, sem hann ólst upp
með, af Höfðaströnd. Hefði svo verið talið, að þeir hyrfu héðan
frá mikilli fátækt, en hungur og örbirgð hefðu þeir ekki þekkt
fyrr en til Vesturheims kom. Hefði þá oft verið hugsað til
hjallsins heima á Klettum1 og hákarlsins og harðfisksins þar.
1930 kom kvæði í Vesturheimsblöðunum, sem lýsti sögu
landnemanna, vonum þeirra um betri tíma, þegar þeir yfirgáfu
ættjörðina, vonbrigðum þeirra og erfiði í nýja heiminum og
1 Þ. e. Bxjarklettum á Höfðaströnd.
196