Skagfirðingabók - 01.01.1985, Síða 200

SKAGFIRÐINGABÓK
Allra þjóða innflytjendur og landnemar Ameríku hafa —
undantekningalítið — verið vanir verkamenn í sínu landi og úr
hópi vinnandi stétta þar, og þeir hafa miðlað hver öðrum af
sinni lífsreynslu og tæknilegri þekkingu sinnar þjóðar. Því hafa
verklegar framkvæmdir orðið svo örar, fjölþættar og stórstígar,
sem raun ber vitni um. Allir hafa framan af átt við örðug og
svipuð lífskjör að búa í nýja heiminum, sameiginlegar þrautir,
og sameiginlegt manneðli og þarfir hafa gert fjarskyldustu
þjóðir að bræðrum og systrum, sem töluðu og skildu mál
hjartans, þó oft hafi að sjálfsögðu verið erfitt að skilja mál
varanna. Það hefir ekki verið um dægurþras eða nábúakryt að
ræða fyrstu árin, hver hefir eftir getu og þörfum rétt öðrum
hjálparhönd, og með sameiginlegu átaki var Grettistakinu lyft;
upp úr örbirgð kom velmegun, síðar auðæfi, og í stað bjálka-
kofanna bústaðir manna og dýra; skógarnir breyttust í akra og
byggðin færðist stöðugt lengra og lengra.
I hlutfalli við íbúafjölda hefir okkar fámenna þjóð lagt drjúg-
an skerf vaskra drengja og vænnra [svo] dætra til landnámsins,
og starfssvið þeirra þar — býst ég við — orðið rýmra og átökin
stærri og þá um leið sigrarnir meiri en aðstæðurnar hefðu
skapað þeim hér. Því má ekki telja för þeirra til óhappa farna,
þótt blóðtakan væri mikil fyrir okkar fámennu þjóð að sjá þeim
á bak á neyðartímum, þegar hún þarfnast svo mjög allra krafta
barna sinna.
Mér verður hugsað til þess, að af þeim tiltölulega fámenna en
vaskra drengja hópi, sem lærðu sund á Reykjum hjá honum
Gesti blinda, fluttust til Ameríku auk Bjarna: Þorgrímur frá
Vatni, Björn frá Stokkhólma, Reykjavallabræður, Jóhannes
fóstursonur Jóhannesar í Merkigarði, eitthvað af Stapadrengj-
um og synir Sigríðar í Gilkoti — bræður Gunnu sálugu á
Hrólfsstöðum — og sjálfsagt fleiri. Margt þessara manna voru
fjölskyldumenn, er þeir fluttust vestur.
Arið 1913 kom Guðmundur bróðir Jónasar læknis Kristjáns-
sonar hér upp. Hann þekkti Bjarna og fjölskyldu hans vel, sagði
198