Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2016, Blaðsíða 132

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2016, Blaðsíða 132
131 að mönnum sé þungt í huga eða sinni.31 Þyngslin vísa til þess að fólki finnst það vera lamað eða máttlaust eða að einhver/eitthvað liggi ofan á því. Málfríður sækir í þessa líkingu þegar hún segir að þrek sitt sé lamað. Með öðrum orðum orkar hugarvílið ásamt hnésbótamagnleysinu þannig á hana að hún á erfitt með allar hreyfingar. Málfríður bendir sjálf á að neikvæðar hugsanir og sjálfsniðurrif geti viðhaldið Svörtupísl en það er beinlínis í samræmi við þekkta kenningu sálfræðingsins Aarons T. Beck sem hélt því einmitt fram að megineinkenni þunglyndis eða kjarni þess væru neikvæðar skoðanir þess þunglynda á sjálfum sér og heiminum öllum.32 Í frásögninni segir Málfríður að „galdrakonur einar“ geti hrak- ið Svörtupísl en um leið gefur hún hefðbundnum úrræðum samtímans, eins og lyfja-, sálfræði- og raflostameðferðum langt nef. Þar sem íslenskir læknar reyndust henni hvorki hjálpsamir né hliðhollir þarf ekki að koma á óvart að hún leiti á önnur mið. Málfríður lætur ekki uppi hvaða galdrakon- ur það eru sem geta hjálpað henni. En Guðný Ýr Jónsdóttir segir í fyr- irlestri um Málfríði vinkonu sína að þær hafi iðkað þann leik sín á milli að Málfríður hafi hringt til hennar þegar henni fannst sjóninni vera að hraka og beðið hana um galdur til að viðhalda henni en Guðný hafi ætíð heitið að senda henni galdurinn.33 Sé gert ráð fyrir að um sambærilegan „leik“ hafi verið að ræða þegar þunglyndið átti í hlut, er ljóst að Málfríður hefur talið áhrifamestu lækninguna tengjast kátínu.34 Raunar minna meðferð- 31 Sjá Dagný Kristjánsdóttir, „Hugsýki“, bls. 340. 32 Sjá Aaron Beck, brot úr „Cognitive Therapy and Emotional Disorders“, The Nature of Melancholy, ritstj. Jennifer Radden, Oxford, New York o.fl.: Oxford University Press, 2000, bls. 314–323, hér bls. 320. 33 Sjá Guðný Ýr Jónsdóttir, Málfríður Einarsdóttir. Frábær rithöfundur og ógleyman- leg persóna, óbirtur fyrirlestur fluttur í mars 2011. Frásögn Guðnýjar afhjúpar að galdrakonurnar hafi verið vinkonur Málfríðar. Eftirtektarvert er að einungis konur eru fengnar til að kveða niður Svörtupísl sem sjálf er kvenkyns. Þar með stillir Mál- fríður ekki einvörðungu hefðbundnum lækningum á móti óhefðbundnum, heldur konum gegn körlum; þunglyndið er kvenkyns og einungis á færi kvenna að kveða það niður. 34 Það mætti líka leggja áherslu á „leik“ Málfríðar sem römmustu alvöru og halda þó fast við svið hugrænna fræða en innan þeirra hafa menn á þessari öld ritað sitthvað um galdur (e. magic), sjá t.d. Jesper Sørensen, „‘The Morphology and Function of Magic’ Revisited“, Current Approaches in the Cognitive Science of Religion, ritstj. ilkka Pyysiäinen og Veikko Anttonen, London og New York: Continuum, 2002, bls. 177–202; sami, A Cognitive Theory of Magic, London og víðar: AltaMira Press, 2007; ilkka Pyysiäinen, Magic, Miracles, and Religion. A Scientist’s Perspective, Walnut Creek og Lanham: AltaMira Press, 2004, bls. 90–112 og istván Czachesz, „Magic and Mind. Toward a New Cognitive Theory of Magic, With Special Attention to AF ALLRi PÍSL OG KVALRæði . . .
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.