Tímarit Máls og menningar - 01.09.2009, Page 115

„ É g e r l í f , s e m v i l l l i fa , u m va f i n n l í f i s e m v i l l l i fa .“
TMM 2009 · 3 115
stofnunarinnar. Þegar fulltrúar hennar reyna í krafti valds og með hjálp
tækninnar að hremma hana smýgur María þeim úr greipum. Hún
hverfur inn í þann veruleika sem gerði sér enga mynd af henni, inn í
spegilinn. Ef til vill í von um að þegar menn líta í spegil geti þeir greint
þar eitthvað af þeirri mildi og mennsku sem María er fulltrúi fyrir.
Bjarni skilur við Mikael í lok bókarinnar þar sem hann situr með penna
afa síns í hendi og ritar sögu Maríu. Hann hefur iðrast og gengist við
Maríu og sjálfum sér. Helgunarferlið er hafið.
Bjarni notar hefðina um Maríu til að varpa ljósi á mennsku mannsins og
nauðsyn virðingar fyrir lífinu og hvernig Guð játast manninum í hvers-
dagleika lífsins. Veruleika sem maðurinn á svo erfitt með að meðtaka
vegna ásóknar sinnar í blekkingu tvíhyggjunnar. Þennan þráð spinnur
Bjarni áfram í sínu stærsta verki, Borgin bak við orðin og Næturvörður
kyrrðarinnar. Skrefið er tekið frá iðrun til játningar.
Borgin bak við orðin og Næturvörður kyrrðarinnar
Í þessum tveimur bókum er greint frá örlögum Immanúels, sonar Sal-
ómons konungs og konu hans Andrómetu. Salómon virðist vera kon-
ungur í borg sem er höggvin inn í berg í litlum einangruðum dal. Af
lýsingunum að dæma er ekki ljóst hvort um er að ræða sértrúarsöfnuð
eða smáríki. Samfélagið í dalnum ber mörg einkenni kristins sértrúar-
hóps. Konungurinn hefur orðið fyrir trúarlegri reynslu og vill í fram-
haldi af því ná tökum á hinu guðlega. Þessi þrá býr í öllum mönnum og
er varað við henni í fyrsta boðorðinu.20 Konungurinn álítur að í djúpi
vitundar mannsins blundi frummálið sem guðdómurinn dvelur í. Það
býr hulið handan orðaflaums tungumálanna eftir að þeim var ruglað í
kjölfar byggingar Babelsturnsins (1M 11). Konungurinn tekur því
nýfædda dóttur sína og lætur loka hana inni í helli þagnarinnar í von
um að fyrsta orðið sem barnið mæli tilheyri hinu ómengaða tungumáli
Guðs.21 Bróðir hennar Immanúel mótmælir þessari ómannúðlegu með-
ferð og nýtur þöguls stuðnings móður sinnar og hirðfíflsins Sakaríasar.
Gegn þeim rís æðsti presturinn Melkísedek og krónprinsinn Jóel. Imm-
anúel er í framhaldi af upphlaupi sínu gerður útlægur og fluttur á brott
sofandi til borgar sem minnir um margt á París. Hann lifir þar á götum
borgarinnar og dregur fram lífið með því að segja fólki sögur af lífi
fólksins í dalnum. Systirin vitjar Immanúels reglulega í draumum og
leiðir hann í „anda“ aftur til dalsins þar sem hann getur fylgst með
þróun mála.
TMM_3_2009.indd 115 8/21/09 11:45:37 AM