Tímarit Máls og menningar - 01.11.2009, Blaðsíða 24

G u ð n i E l í s s o n
24 TMM 2009 · 4
janúar 2009. Sjá: http://www.jonolafs.bifrost.is/2009/01/15/launhæðni-kaldhæðni-og-siðleysi/
[sótt 15. maí 2009].
15 Sjá: Einar Benediktsson: „Íslandsljóð“, Kvæði [úr Sögum og kvæðum (1897)]. Ljóðasafn 1. bindi.
Hafnarfjörður: Skuggsjá 1979, bls. 37; og: „Innanhúsmyndband Kaupþings frá góðærisárun-
um“, http://www.youtube.com/watch?v=31U54cgf_OQ. Þar segir: „If we want to change the
world we can. We just have to think we can.“ og „If we want to see another world we can. We
just have to think we can.“ [sótt 3. september 2009].
16 Ólafur fer rangt með nafn vinar síns Palumbo lávarðar. Peter Garth Palumbo (f. 1935) var
aðlaður 1991 og tók sér þá titilinn Baron Palumbo of Walbrook in the City of London. Sjá:
Ólafur Ragnar Grímsson: „How to Succeed in Modern Buisness: Lessons from the Icelandic
Voyage“, Walbrook Club London, 3. maí 2005, http://forseti.is/media/files/05.05.03.Walbrook.
Club.pdf [sótt 18. ágúst 2009].
17 Undir lok ræðu sinnar vísar Ólafur Ragnar í fræg ummæli Als Johnson úr fyrstu Hollywood-
hljóðmyndinni, The Jazz Singer frá 1927: „You ain’t seen nothing yet.“
18 Ólafur Ragnar segir: „This is a tradition that gives honour to those who venture into unknown
lands, who dare to journey to foreign fields, interpreting modern business ventures as an
extension of the Viking spirit, applauding the successful entrepreneurs as heirs of this proud
tradition.“
19 „Haukaberg“ Sigurðar Sigurðssonar frá Arnarholti er t.d. tileinkað minningu Friedrichs
Nietzsche. Af öðrum nýrómantískum ljóðum þar sem ránfuglinn verður staðgengill ofur-
mennisins má nefna „Örninn“ og „Strax eða aldrei“ eftir Jóhann Sigurjónsson, „Haukinn“
eftir Huldu, ljóð Jónasar Guðlaugssonar „Örninn“ og „Flyvende ørn“, „Valinn“ eftir Jakob
Thorarensen, ljóð Þorsteins Gíslasonar „Örninn“ og ljóðin „Valur“ og „Munur“ eftir Jakob
Jóhannesson Smára.
20 „Hinir útvöldu aka um á Range Rover.“ Auglýsing B&L. Fréttablaðið 21. ágúst 2008, bls.
14–15.
21 Þessi skoðun kemur fram í samræðum við Einar Örn Benediktsson í kvikmynd Friðriks Þórs
Friðrikssonar, Rokk í Reykjavík (1982).
22 „Wall Street á túndrunni“ 3. mars 2009, á vef Morgunblaðsins: http://www.mbl.is/mm/frettir/
innlent/frett.html?nid=1402556 [sótt 16. maí 2009]. Sjá einnig: Michael Lewis: „Wall Street
on the Tundra“. Vanity Fair, apríl 2009: http://www.vanityfair.com/politics/features/2009/04/
iceland200904?currentPage=1 [sótt 16. maí 2009]. Lewis beinir augum að þeirri forvitnilegu
þversögn að það tók Stefán mörg ár að afla sér þeirrar sérþekkingar sem gerir menn að góðum
skipstjórum. Þetta viðhorf til reynslu og menntunar á tilteknu sviði var með öllu gleymt þegar
hann gekk inn í bankann og hóf störf án nokkurs formlegs undirbúnings.
23 Því hefur verið haldið fram að bókin Blink: The Power of Thinking Without Thinking eftir
Malcolm Gladwell (London: Penguin Books, 2007 [2005]) hafi haft mikil áhrif á íslenska útrás-
arvíkinga, en meginhugmynd Gladwells er sú að einstaklingar með yfirburðaþekkingu á sínu
sviði geti tekið ákvarðanir hratt og örugglega, á augabragði. Í bréfi sem nafnlaus lesandi sendi
inn á Silfur Egils, segir hann að bókin hafi verið Biblía Baugsmanna og að Gladwell hafi f lutt
„fyrirlestur á Baugsdeginum í Mónakó árið 2007“. Höfundurinn bætir við: „Inntak bókarinnar
féll vel að möntrunni um að Íslendingar væru kvikari en aðrir. Fljótir að hugsa, f ljótir að bregð-
ast við og grípa tækifærin. Miklu fljótari en hinir svifaseinu Danir og Bretar.“ Þetta gerði Blink
að einni dýrustu bók sögunnar, að mati bréfshöfundar. Gladwell til varnar verður að árétta að
kenning hans gengur út á að menn viti hvað þeir eru að gera, áður en þeir taka afdrifaríkar
ákvarðanir á svipstundu. Einstaklingarnir sem Gladwell nefnir búa allir yfir sérþekkingu á því
sviði sem þeir starfa á. En í „því samfélagi heilags anda þar sem allir eru biskupar“ má vissulega
ætla að slík bók geti reynst næsta hættuleg. Sjá: „Bókin sem setti Ísland á hausinn“, Silfur Egils,
20. maí 2009: http://silfuregils.eyjan.is//2009/05/20/bokin-sem-setti-island-a-hausinn/ [sótt
21. maí 2009].
24 Arna Schram: „Spútnik Íslands“, Króníkan, 15.–22. febrúar 2007, bls. 33.
25 Alexander Pope: „Essay on Criticism“, lína 625. Ljóðið birtist fyrst á prenti 1711.
TMM_4_2009.indd 24 11/4/09 5:44:35 PM