Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.2009, Síða 121

Tímarit Máls og menningar - 01.11.2009, Síða 121
D ó m a r u m b æ k u r TMM 2009 · 4 121 sér að nýju? Þeim spurningum verður hver lesandi að svara fyrir sig. Í þessari sögu er fjallað um mannlega harmleiki á áhrifamikinn hátt og varpað fram mörgum stórum og áleitnum spurningum. Hún sver sig mjög í ætt við margar fyrri bækur Ólafs í dramatískri framvindu sinni og siðferðilegum vangavelt- um. Það verður forvitnilegt að sjá hvert framhaldið verður. Björn Þór Vilhjálmsson Heimsmynd í upplausn Íslenska sakamálasagan, fjölmenningarsamfélagið og Vetrarsól eftir Auði Jónsdóttur Auður Jónsdóttir: Vetrarsól. Mál og menning, 2008. Hugtakið „póstmódernismi“ felur í senn í sér sýn á samfélagsgerðina og við- horf til fagurfræðilegra umbyltinga nýliðinna áratuga. Í höfuðriti sínu, Póst­ móderníska ástandinu, gerir franski heimspekingurinn Jean-Francois Lyotard hvort tveggja að umfjöllunarefni en lætur sig hið fyrrnefnda þó meiru varða.1 Áhugi Lyotards á samfélagsgerðinni leiðir til athyglisverðrar tengingar milli hins póstmóderníska menningarstigs og þess sem í dag er jafnan kennt við hnattvæðingu. Í ritum sínum dregur Lyotard fram mynd af hinni velstæðu vestrænu sjálfsveru sem í krafti sögulegrar „rökvísi“ situr í stafni framþróunar og velmegunar. Um er að ræða neysluknúið sjálf í neysluknúnu samfélagi; sjálfsvera þessi stendur frammi fyrir óþrjótandi valkostum, veröldin hefur skroppið saman en reynslu- og neysluheimurinn hefur að sama skapi marg- faldast að umfangi. Á póstmódernískum tímum púsla upplýstir neytendur saman sjálfsmynd sinni, skapa sér lífsumhverfi og kjósa sér verustað úr sam- blandi hins alþjóðlega og hins þjóðlega; ráp milli menningarheima á sér stað umhugsunarlaust. „Við“ lifum í sólskini fjölbreytileikans, „allt gengur“, eins og sagt er. Landamærin sem mörkuðu lífheiminn hér áður fyrr skipta ekki lengur jafn miklu máli, yfir þau er flogið á hljóðhraða og þverþjóðleg samvinna hefur í mörgum tilvikum gert þau ósýnileg. Gott og vel. En að baki þessum heimi er annar veruleiki sem Lyotard veitir ekki síður athygli og kennir við raunsæi peninganna, raunsæið sem „skapar öllum hneigðum farveg líkt og kapítalisminn veitir öllum þrám framrás“.2 Þarna bendir Lyotard á fylgifisk hins margklofna athafna- og tilvistarfrelsis samtímans, þá staðreynd að hinn upphafni póstmóderníski veruleiki, eins og hann birtist okkur í verslunarmiðstöð forréttindanna, er afar þröngt skil- greindur og ennfremur byggður á tilteknum heimspólitískum kringumstæð- TMM_4_2009.indd 121 11/4/09 5:44:45 PM
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.