Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2006, Blaðsíða 13
Úr ruslakistunni
Morðið á Franz Ferdínand ríkisarfa
Austurríkis í lok júnímánaðar þetta ár var sú
tinna sem sló neista í tundrið sem á næstu
vikum fór báli og brandi um Evrópu og
síðan heiminn allan. Stríðsuggurinn
breiddist út um lönd og álfur og barst meira
að segja alla leið til Vestmannaeyja.
Kristín hafði aldrei fest yndi í Eyjum, og
nú fylltu vátíðindin utan úr heimi mælinn.
Flver vissi nema þau mundu með beinum
hætti snerta eyjarnar og jafnvel loka leiðum
þangað og þaðan? Hún tók sér fari með
Sterling gamla austur til Seyðisijarðar með
strákana ijóra, þann yngsta óskírðan, og
birtist öllum óvænt austur á Borgarfírði.
Nú var úr vöndu að ráða, því ekki þótti
vænlegt að setjast upp með allan hópinn á
Gilsárvöllum, en betur fór en á horfðist.
Sigurbjörg Ólafsdóttir, móðursystir Kristín-
ar, þá orðin ekkja, átti lítið hús á Bakka-
gerði. Hús þetta Garður, í daglegu tali
Jónatanshús eftir sambýlismanni hennar
Jónatan Jónatanssyni, stóð autt að hluta og
þar fengu þau Erlingur og Kristín inni með
okkur strákana. Systumar dvöldu áfram þar
sem þær voru komnar, Stefanía hjá ömmu
sinni og nöfnu á Gilsárvöllum, Gunnþórunn
hjá Sveinu systur í Höfn og Magnúsi manni
hennar ásamt börnum þeirra, Þorsteini, Jóni
og Stefaníu.
Bakkagerðisárin
Fljótlega eftir að fjölskyldan var flutt inn í
Jónatanshús varð Erlingur sér úti um bát,
fjögra manna far, og reri honum til fískjar
við annan mann. Eitthvað mun bátur þessi
hafa verið farinn að fella af, því ég minnist
þess að hann var allur skellóttur þar sem ný
borð höfðu verið felld inn í byrðinginn og
ekki hafði verió tjargað yfir. Meðfram
sjóróðrunum stundaði Erlingur heyskap á
Gilsárvöllum og smíðar, m. a. fyrir
Sameinuðu verslanirnar, en þær gerðu
Magnús Þorsteinsson og Sveinbjörg Jónsdóttir
Höfn. Eigandi myndar: Ljósmyndasafn Austur-
lands.
þarna út lítinn mótorbát sem manna á milli
var oftast nefndur Sameinaði tittlingurinn.
Þótti gott að geta leitað til Erlings þegar
eitthvað fór úrskeiðis með vélina, enda fátt
um kunnáttumenn til að halda henni
gangandi.
Á Bakkagerði bjó fjölskyldan frá hausti
1914 til jafnlengdar 1916. Þorpið var á
þeim tímum dæmigert sjávarþorp þar sem
íbúarnir stunduðu jöfnum höndum sjóinn
og nokkurn sjálfsþurftarbúskap.
í landi Óss, sem eins og nafnið bendir til
var við ós Fjarðarár þar sem hún fellur til
sjávar skammt austan þorpsins, höfðu á
þessum árum nokkrir Færeyingar uppsátur,
og áttu þorpsbúar við þá vinsamleg sam-
skipti, og meðal annarra stráka við bræður,
sem fengum hjá þeim öngultaumalínu í