Saga - 2017, Blaðsíða 188

sigurgeir guðjónsson
Maðurinn sem kom og fór
Um dvöl Christians Schierbeck
á Íslandi 1898−1902
Á þessu ári eru 100 ár frá andláti danska læknisins Christians
Schier beck. Í tilefni af þeim tímamótum er ætlunin að skýra frá því
í stuttri grein hvernig hann tengdist Íslandi og reyndi að hafa áhrif
til framfara í landinu. Á Ljósmyndasafni Reykjavíkur í Grófarhúsinu
eru varðveittar ljósmyndir sem hann tók. Myndirnar eru eftirtökur
af filmum sem Schierbeck lét eftir sig. Ekki er vitað hvar frummynd-
irnar eru varðveittar né hver eða hverjir komu myndunum á safnið.1
Þær varpa ljósi á hvernig Schierbeck vildi bæta hag geðveiks fólks á
Íslandi og er það meginviðfangsefni þessarar greinar. Í greininni
munu birtast nokkrar myndir úr myndasafninu.
Christian Schierbeck kom til Íslands árið 1898. Fram á sumarið
1899 dvaldi hann á Höfn í Hornafirði og notaði hann tímann til að
stunda fjallamennsku og kleif meðal annars Öræfajökul.2 Hann
hafði lokið fyrrahlutaprófi í læknisfræði við kaupmanna hafnar-
háskóla árið 1894 en um haustið 1899 hóf hann nám í Lækna -
skólanum í Reykjavík.3 Þann 2. janúar árið 1900 kom heitkona hans,
Bertha Hostrup Schultz, til landsins með póstskipinu Vestu og giftu
þau sig sama dag.4 Hann hóf störf sem læknir í Reykjavík í apríl
1901.5
Flestar myndirnar sýna lífið á götum Reykjavíkur og híbýli
Schier becks. Þetta eru merkilegar myndir sem sýna tíðarandann í
bænum á fyrstu misserum tuttugustu aldar. Þetta var tími mikilla
breytinga í íslensku samfélagi. Það var eins og Schierbeck skynjaði
Saga LV:2 (2017), bls. 187–203
1 Ljósmyndasafn Reykjavíkur (Lms. R.). Christian Schierbeck/SCH.
2 Ísafold 20. október 1900, bls. 259. Nánari ferðalýsing hafði birst í Ísafold 12. ágúst
1899, bls. 221.
3 Lárus H. Blöndal og Vilmundur Jónsson, Læknar á Íslandi (Reykja vík: Sögufélag
1944), bls. 251.
4 Þjóðólfur 5. janúar 1900, bls. 3; Fjallkonan 20. janúar 1900, bls. 3.
5 Ísafold 20. apríl 1901, bls. 91; Ísafold 27. apríl 1901, bls. 99.
Sigurgeir Guðjónsson, sagnfræðingur við Akureyrarakademíuna, sigurgeir4@gmail.com
Saga haust 2017 _11_(13.11.).qxp_Saga haust 2004 - NOTA 25.10.2017 12:54 Page 187