Editiones Arnamagnæanæ. Series A - 01.06.2000, Blaðsíða 197
cxcv
blevet oplært i den samme skriverskole. Men selvom det fortsat má stá
hen i det uvisse npjagtig hvor disse hándskrifter blev skrevet er det
mest sandsynlige at de stammer fra bispesædet Hólar, AM 54 fol. dog
muligvis fra Þingeyrar, se s. LXXXVI.
Bergsbóks skæbne fra det tidlige 16. árhundrede indtil den blev ind-
lemmet i Kungliga biblioteket i Stockholm er udfprligt behandlet af
Lindblad,243 navnlig med stptte af Jón Helgasons behandling af emnet i
ÓIHJH244 og af Asgaut Steinnes.245 Senere er alt hvad der var blevet
bragt for lyset om Bergsbóks historie refereret af Jon Gunnar Jpr-
gensen.246 Hovedtrækkene er som fplger:
Steinnes hævdede at Bergsbók var kommet til Norge tidligt i det 16.
árhundrede. Dens fprste norske ejer var, ifplge ham, Knud Orm, en
velhavende kpbmand fra Oslo, som i det mindste i áret 1550 sejlede pá
Rostock.247 Dette har sin stptte i en ejernotits skrevet i den nederste
margen pá 208v: ‘Knud orms bog’. Af en anden notits, skrevet pá for-
permens indre side, fremgár det at Peder Hanssen Litle og hans to s0n-
ner, Hans Pedersen Litle og Otte Pedersen, har ejet bogen, den ene ef-
ter den anden. Denne notits er skrevet i áret 1580. Da Peder Hanssens
navn stár indtrykt pá bindets forperm má bogen være indbundet mens
han ejede den og, som Lindblad gpr opmærksom pá, i et af árene 1529,
1539 eller 1549,248 og formentlig i Tyskland.
At bogen má være kommet til Norge tidligt i det 16. árhundrede
fremgár ogsá deraf, at en af de kilder der blev excerperet i det uddrag
som Christiern Pedersen benyttede da han skrev sine ‘tillæg til Saxo’
var Bergsbók. Disse excerpter menes at være foretaget af en nord-
mand, sandsynligvis i 1530-tallet og, ifplge de sidste underspgelser, i
Bergen.249 Andre vidnesbyrd om bogens benyttelse i det 16. árhundre-
de i Norge findes bl.a. i de mange marginalnotitser hist og her i hánd-
skriftet.250 Jón Helgason skelner mellem tre ikke-islandske skrivere: A,
B og C. A mente han muligvis var identisk med Jon Simonsson lag-
mand pá Agdesiden (1512-75), og denne formodning har Steinnes be-
kræftet. Om de andre mente Steinnes at B sandsynligvis var identisk
243 EIM V, s. 14-22.
244 ÓIHJH, s. 1012-24.
245 Steinnes 1962, s. 9-30.
246 J0rgensen 1994, s. 169-97, se s. 178-81 og 187-93.
247 Steinnes 1962, s. 12.
248 EIM V, s. 15.
249 £/AÍ V, s. 16. Louis-Jensen 1977, s. 47-48 (med henvisninger). J0rgensen 1994, s.
169-97, se s. 182-85.
2mÓIHJH, s. 1015-24.