Úrval - 01.12.1949, Blaðsíða 4

2
ÚRVAL
ekki einu sinni hafa lækna og
íyf?"
Á leiðinni heim til Strassburg
unni þessi dökka mynd honum
ekki friðar.
„En hví skyldi ég hafa óró-
lega samvizku út af þessu?"
sagði hann við sjálfan sig. „Ég
er háskólaprófessor en ekki tru-
boði.“ Hann hefði getað bætt
því við, að þótt hann væri ekki
nema þrítugur, hafði hann þeg-
ar aflað sér mikillar frægðar á
þrem sviðum: hann var heims-
kunnur biblíufræðingur; sem
organleikari hafði hann náð hylli
hljómlistarunnenda um gjör-
valla Evrópu; og hann hafði
skrifað ævisögu Bach, öndvegis-
rit á sínu sviði.
Af tilviljun varð á vegi hans
tímaritsgrein um Kongó. Þar
stóð m. a.: „Meðan við boðum
hinum innfæddu trú, þjást þeir
og deyja fyrir augum okkar úr
líkamlegum sjúkdómum, er trú-
boðarnir geta ekkert við gert.“
Um áhrifin, sem þessi grein
hafði á Schweitzer, skrifaði
hann síðar: „Þung sök hvílir á
okkur fyrir það sem hvítir menn
af öllum þjóðum hafa gert
blökkumönnum. Þegar við ger-
um þeim gott, er það ekki góð-
vild, heidur friðþæging."
Og vísindamaðurinn og tón-
listarmaðurinn hét því að eyða
því sem eftir væri ævinnar í
þjónustu villimanna frumskóg-
anna. Vinir hans mótmæitu.
þessu: Ef frumbyggjar Afriku
þörfnuðust hjálpar, þá gát
Schweitzer aflað fjár til styrkt-
ar þeim. Köllun hans var vissu-
lega ekki sú, að þvo líkþráa með
eigin höndum!
Schweitzer svaraði með því að
vitna í orð Goethe: „í upphaíi
var athöfnin!"
Fyrsta verk hans var að fara
í læknaskóla. Tæpum fimm ár-
um síðar, þegar hann var að
því kominn að Ijúka prófi sem
læknir og skurðlæknir, varð
hann fyrir reynslu, sem hefði
getað orðið áformum hans þung
í skauti. Þessi maður hinna
miklu áforma varð ástfanginn!
Vinum hans létti stórum: hjóna-
band mundi binda endi á þessa
óhagsýnu fyrirætlun hans.
En Helene Bresslau, dótfir
sagnfræðings af gyðingaættum
við háskólann í Strassburg,
hafði vitað um fyrirætlanir hans
frá upphafi. Hann hafði beðið
hennar með þessum orðum: „Ég
er að lesa iæknisfræði til að ger-
ast læknir viliimanna. Viitu lifa
með mér það sem eftir er æv-