Úrval - 01.06.1954, Blaðsíða 28

26
tTRVAL
til smitunar á jörðum sínum.
Svartur markaður á sýktum
kanínum blómgaðist og voru
þær seldar á 50 krónur.
Um sumarið breiddist veikin
ört út, fór sveit úr sveit. Skóg-
arverðir á stórum sveitasetrum
urðu víða varir við hana. Um
veiðisvæði forsetans í Rambou-
illet fór hún eins og logi yfir
akur — forsetinn veiddi enga
kanínu þetta sumar. Á öðru
sveitasetri voru talin nærri
20.000 kanínuhræ.
Víða voru stór svæði í skóg-
um bókstaflega þakin hræjum,
svo að ódaun lagði til nálægra
þorpa. Af einhverjum ástæðum
gerðu dauðvona kanínur mikið
að því að skríða út á þjóðveg-
ina og gátu bílar víða ekki kom-
izt hjá að aka yfir hræin. Blóð
og hár barst síðan langar leið-
ir á hjólunum og stuðluðu
mjög að útbreiðslu veikinnar.
UM HAUSTIÐ hafði veikin
breiðzt út um nærri allt
Frakkland. Nokkur héruð
sluppu, einkum f jallahéruð, þar
sem lítið var um skordýr.
Veiðimenn, kanínuræktendur,
skinnasalar, flókagerðarmenn,
sportvörusalar sameinuðust all-
ir um að skora á stjórnina að
gera einhverjar gagnráðstafan-
ir. Stjórnin hafði þegar haft
tilburði til þess. Snemma á ár-
inu hafði landbúnaðarráðuneyt-
ið verið aðvarað. Það lét girða
af hið sýkta svæði með vírgirð-
ingum og gerði ráðstafanir til
að láta drepa allar kanínur
innan girðingarinnar. Skipað
var svo fyrir, að öll kanínuhræ
skyldu brennd —- en brátt urðu
þau svo mörg, að það reyndist
óframkvæmanlegt. Flutningur
á sýktum eða dauðum kanínum
var bannaður. En allar þessar
ráðstafanir reyndust vita
gagnslausar.
Þá sneri stjórnin sér að bólu-
setningu: áherzla var lögð á að
finna bóluefni, er veitt gæti
kanínum ónæmi gegn pestinni.
Pasteurstofnuninni var falið
það hlutverk. Ýmislegt var vit-
að um myxomatosis. Vírusið
hafði fundizt í Argentínu árið
1898 og dr. Richard E. Shope,
starfsmaður við Rockefeller-
stofnunina hafði rannsakað
veikina talsvert.
Hópur vísindamanna undir
stjórn dr. Pierre Lépine hóf til-
raunir til framleiðslu bóluefn-
is. Það tókst. Heilbrigð kanína,
sem bólusett var með því í
rannsóknarstofunni, virtist
verða ónæm fyrir veikinni.
En utan rannsóknarstofunnar
reyndist það ekki eins vel.
Erfitt var að flytja bóluefnið,
því að það varð að vera fryst;
það tapaði fljótt eiginleikum
sínum. Þeir sem stunduðu kan-
ínurækt í stórum stíl gátu not-
fært sér það með góðum ár-
angri, en öllum fjöldanum —
smábændunum, sem bjuggu
fjarri París og höfðu tíu til
tuttugu kanínur — kom það að
litlu haldi. Og auðvitað gat það