Úrval - 01.12.1955, Síða 78

74
tTRVAL
var því ekki nema eðlilegt, að
hún væri kúguð, og síðan látin
taka á sig syndir bæði hans og
sínar; en hann hélt áfram leið
sína til þess að skíra hið óper-
sónulega sem geymir hálfa ver-
und okkar.
En meginreglur og menn eru
sitt hvað. Þær eru mikil áform,
en við mennirnir erum smáir og
reikulir. Þannig lifir maðurinn,
hver einstaklingur, stöðugt milli
tveggja elda. Því að lífið krefst
af honum mikilla kosta, og hann
setur stolt sitt í að sýna þá,
jafnvel þegar hann kýs heldur
að vera án þeirra. Samt hlýtur
það að vera raun fyrir hann
þegar konan krefst þess sem
náttúrlegs réttar síns, að hann
sýni mikilleik sinn þegar hún
vill. Því að sannleikurinn er sá,
svo sorglegur sem hann er, að
maðurinn getur ekki alltaf verið
sterkur og staðfastur. Hver get-
ur það ? Geti hann stundum
valdið hlutverki sínu, verið sjálf
dýrð lífsins, má hann telja sig
lánsaman. Þess á milli er hann
fyrstur til að segja við aðra:
„Vertu hughraustur!“
Eftir þessa ófullkomnu skil-
greiningu á karleðlinu, er
dirfska að ætla sér að reyna
að skýra kveneðlið. Að minnsta
kosti eins og það er. Hitt skul-
um við reyna, að skýra það eins
og ætlazt er til að það sé. Ég
mundi þá segja, að lífið, og karl-
mennimir, ætlist til miskunnar
af konunni. Þeir biðja um göf-
uglyndi og auðmjúka samúð.
Þeir biðja um gleði, góðvild,
blindni, vinnu og gleymsku; og
of oft um eftirlæti, vægð. I
stuttu máli: þeir biðja um ást-
ina í ýmsum myndum hennar.
Þeir biðja líka um að þurfa
ekki alltaf að vera sterkir. Kon-
an verður, sjálfs sín og lífsins
vegna, að virða og dá karlmann-
inn, og við verðum að viður-
kenna, að sem heild eru karl-
menn f jölbreytilegri en kon-
ur. Þeir hafa komizt langt í ó-
persónulegum afrekum og í lög-
bundinni hugsun, og þeir hafa
skapað mörg sérhæfð svið. En
þegar karlmaður kemur til
konu, kemur hann oft til þess
að endurheimta hið upprunalega
manneðli sitt, og til þess að
hvíla sig á því að vera mikill.
Þannig fer konan á mis við betri
hlið hans og verður að sætta
sig við þá verri. Þetta er erfitt
fyrir hana, og hér er það sem
hann þarfnast miskunnar henn-
ar.
En ef konan vill vera óvil-
höll, verður hún að viðurkenna,
að hún er sjaldan miskunnsöm
og að karleðlið í henni gerir
hana oft grófa og tillitslausa.
Við neyðumst til að trúa því, að
þegar kreppir að karli eða konu,
leita þau styrks í þeim eðlisþætti
sínum, sem ekki er viðurkennd-
ur. Við sjáum dæmi um þetta
hjá báðum kynjum og kynnumst
því í sjálfum okkur. Maður sem
særður er í hjarta sínu og sál
eða skortir siðferðisþrek, á það
til að hörfa inn í kveneðli sitt.