Úrval - 01.03.1970, Page 56

54
ÚRVAL
lands. Hann hataði konu sína, og
einu sinni þegar hann vildi sýna
fyndni sína og kallaði konu sína
gæs — en hirðin hló að sjálfsögðu
dátt að — fann Katrín að til úr-
slita yrði að draga í sambúð þeirra.
Og nú hófst sú bylting, sem
minnst hefur verið undirbúin allra
byltinga. Hún kom jafnvel þeim,
sem að henni stóðu, á óvart, en ým-
is samverkandi atvik urðu til þess
að Katrín og undirtyllur hennar,
Orloff-bræðurnir, náðu völdunum,
en Pétur keisari týndi bæði kórón-
unni og lífinu
Nú varð Katrín keisari og Orloff
„persónulegur aðstoðarforingi"
hennar. Þau skiptu völdunum á
milli sín, en Katrín gerði enga und-
antekningu hvað bað snerti, að því
leyti að stjórnmálin annaðist hún
ein, en hann fékk að njóta valda-
sælunnar á þann hátt, að hann mátti
eyða og svalla eins og hann vildi.
Og vilji hans í því efni var mikill.
En stjórnmálunum mátti hann ekki
koma nærri fremur en hinir tólf
friðlar aðrir, sem Katrín hafði.
Katrín átti Orloff mikið upp að
vinna, því að segja mátti að hún
fengi völdin úr hans hendi. Og hún
unni þessum svola af öllu hjarta.
En honum var annað betur gefið en
fara í launkofa með tilfinningar
sínar. Hann fór svo hrottalega með
drottninguna að öllum ásjáandi, að
það vakti óhugnað. Þegar hann var
drukkinn — og það var hann að
öllum jafnaði — stærði hann sig af
því við hvern sem hafa vildi, að
hann væri friðill Katrínar og raun-
verulega hæstráðandi Rússlands. Og
þegar það bar við, að Katrínu var
sagt frá þessu, þá hló hún og var
ekki annað að sjá en henni þætti
heiður að þessu
Hún var ævintýramanneskja, eins
og skálkurinn Orloff. Það var æv-
intýrablóðið í æðum þeirra beggja,
sem tengdi þau saman, fífldirfskan,
öfgaþorstinn, fyrirlitningin á al-
menningsálitinu, hófleysið og ástríð-
urnar. í mestu ástarvímunni lét
Katrín þó tilfinningarnar aldrei
hlaupa með sig í gönur, hvað stjórn-
málin snerti. Hún stjórnaði landi og
þjóð með snilldarlegri forsjálni og
engum leyfðist það að leggja orð í
belg.
Áræðið var mesti styrkur Orloffs,
því að hugmyndaflug hafði hann
ekkert né heldur dómgreind eða
skilning á framtíðinni. Hann var
maður líðandi stundar, naut andar-
taksins, og þegar Katrín fæddi hon-
um son, steig metnaðurinn honum
til höfuðs.
Orloff hafði aðrar frillur og fór
síður en svo dult með það. Og
Katrín hefndi sín stundum með því
„að bregða á leik“ með einhverjum
friðlinum, sem varð á vegi hennar.
Þetta var talin eins konar bending
til Orloffs um að ef til vill væri
hann ekki eins fastur í sessi og
hann vildi vera láta. En Orloff
kærði sig kollóttan, þótt Katrín
þjónaði öðrum herrum, meðan það
hjó ekki nærri valdastöðu hans. f
fyrstu var það valdagræðgi og
ástríða, en síðar hégómagirnd og
kænska, sem laðaði hann að henni.
Og ekki má gleyma því, að hún
var honum sístreymandi tekjulind.
Auk þess, sem hún gaf honum pen-
ingagjafir, fékk þann fleiri en eitt