Úrval - 01.03.1970, Side 59

ELSKHUGI KATRÍNAR MIKLU
57
ar til afnota. sömuleiðis vagnar
hennar, hestar og bjónar. Enn frem-
ur gaf hún honum 10.000 ánauða
bændur, borðbúnað úr silfri til
hversdagsnotkunar, húsgögn, hallir,
málverk og hvaðeina. Það vantaði
ekki rausnarskapinn. En — til St.
Pétursborgar fengi hann ekki að
koma.
Það var einmitt það sem hann
vildi. Honum stóð hiartanlega á
sama um allt annað. Og fyrir
dirfsku pg takmarkalausa áleitni
tókst honum loks að komast til hirð-
arinnar á ný.
Hinn nýi elskhugi drottningar-
innar, var einstakur húðarletingi og
hafði engin áhugamál önnur en
hirða launin sín sem „persónulegur
aðstoðarforingi“. — Hann hét
Wassiltsiikoff. Slíkur keppinautur
var ekki hættulegur Orloff. Árið
1772 hafði Katrín sæmt Orloff
furstatign. Titillinn átti að vera
sárabót fvrir missi friðilsstöðunnar.
Orloff varð nú að horfa upp á, að
annar maður hefði réttindi þau —
og skyldur, — sem hann hafði haft
áður. En hann tók því með iafnaðar-
geði og náði brátt sömu völdum og
hann hafði haft áður. Hann varð
einkavinur nýja elskhugans og virt-
ist ekki skilja, hversu hlægilegur
hann var í þeirri aðstöðu. Orloff
gerðist nú athafnameiri en nokkru
sinni fyrr. Hann eyddi kynstrum af
fé. hann var ruddalegri, íburðar-
sjúkari og hégómlegri en nokkru
sinni áður.
Katrín lét sér þetta lynda og jós
í hann gjöfunum. Það var eins og
hún vildi sýna að þakklæti henn-
ar væri sterkara en ástríðan. Til
æviloka var það sannfæring henn-
ar, að Orloff væri göfugasti, bezti
og greindasti maðurinn á jarðríki.
Árin liðu og Orloff lifði sama
hamslausa lífinu í St. Pétursborg,
þar til refsidómurinn féll. Fjörutíu
og þriggja ár? varð hann ástfang-
inn af gullfallegri nítján ára gam-
alli stúlku, ungfrú Zinovieff, sem
raunar var skyld honum. Og hér
var ekki um neina skyndiást að
ræða, heldur hreina og djúpa til-
finnineu, sem gagntók hann og ger-
breytti lífi hans. Hann varð skyndi-
lega allt annar maður og lifði ein-
göngu fyrir ást sína. Þau giftust og
fluttust til Sviss. En fimm árum
síðar lézt hún þar úr berklaveiki.
Þegar Orloff kom aftur til St.
Pétursborgar var hann óþekkjan-
legur. Hann var lamaður af sorg
yfir konumissinum. Af sorginni og
svalli fyrri ára fékk hann heila-
sjúkdóm, sem hann barðist við í
tvö ár. Hann varð vitskertur og í
vitfirringunni lifði fortíðin í hug
hans. Hann fékk æðisköst og þótt-
ist síá keisarann sáluga ógna sér.
Þá öskraði hann af hræðslu, hljóp
og faldi sig og makaði sig í fram-
an með því. sem hendi var næst til
þess að gera sig óþekkjanlegan.
Loks frelsaði dauðinn hann frá
þjáningunum 1783. Hann dó ein-
mana, hrelldur og yfirgefinn. Og
þó ekki vfirgefinn. Þegar Katrín
drottning frétti andlát hans varð
hún yfirkomin af sorg. Hún fékk
hitasótt og lagðist fyrir.
f hennar augum — og aðeins
hennar — stóð ávallt einhver
undraljómi af Orloff.
☆