Vísir - 17.06.1944, Blaðsíða 128

128
VÍSIR — ÞJÓÐHÁTlÐARBLAÐ
Nýtízku brú (yfir Köldukvísl, byggð 1942) með tvöfaldri akbraut.
Lengd sumarbilfærra fjall-
vega 345 km.
Samtals töldust þannig bil-
færir vegir á landinu 4800 km.
Síðan liafa nokkrir kaflar bætzt
við og eru bilfærir vegir nú
taldir tæplega 5000 km. að
lengd, en legnd þjóðvega er nú
um 5570 km.
Á árunum 1940—1943 voru
fjárveitingar til vega um 6,6
millj. kr. á ári en þó langmestar
1943 eða 12,7 millj. kr. Á þessu
límabili má bæla við framlagi
setuliðsins til vega, sem nemur
samtals um kr. 12,2 millj. kr.
eða að meðaltali á ári um kr.
4 inillj.
Frá 1875—1943 hefir samtals
verið varið úr ríkissjóði til vega-
mála 58,4 millj. kr. og er hér
af á tímabilinu frá 1919 54,3
millj. kr. Hér er þó þess að gæta,
að vegna mjög hækkaðs kaups
og annars kostnaðar gefa þessar
tölur einar ekki réttan saman-
burð, t. d. var dagkaup verka-
manna 1911 aðeins um 3 kr. en
meðal dagkaup var 1942 30 kr.
og 1943 nær 48 kr. Árleg dags-
verkatala gefur jafnframt nokk-
uð glögga hugmynd um fram-
kvæmdirnar, en um liana liggja
ekki fyrir eldri skýrslur en frá
1925, en þá voru dagsverkin um
22500, 1942 eru þau orðin 200
þús. og er það hámark, því að
1943 fækkar þeim i 159 þús.
Árið 1919 voru sett fyrstu lög
um brúargerðir og hækka þá
mjög árleg framlög til brúa-
gerða. Með nokkrum síðari
brejdingum á þeim fram til árs-
ins 1942, voru þar taldar 87 brýr
10 metra og lengri, er gera
skyldi og voru þá enn ógerðar
46 þeirra brúa. 1943 voru sett
ný brúalög og eru þar taldar 178
brýr, sem gera skuli, og voru
10 þeirra byggðar 1943. Eru þvi
enn 168 brýr ógerðar sam-
kvæmt áætlun þeirri, sem nú
liggur fyrir. Samtals er talið, að
303 brýr 10 metra og lengri
hafi verið byggðar og flokkast
þær þannig:
Járnbrýr 70
steypubrýr 227
járnhengibi’ýr 6.
Þá hafa verið byggðar 134
brýi* 4—10 m. langar. Samtals
liafa þessar brýr kostað um 7.2
millj. kr.
Skýrsla sú, er hér hefir verið
skráð, gefur nokkuð tölulegt
yfirlit yfir þróun vegamálanna
til þessa dags og sýnir hver ár-
angurinn hefir orðið. Má óhikað
telja að samgöngubætur þær,
sem gerðar hafa verið á landi,
sérstaklega siðasta aldarfjórð-
unginn, liafa skapað undirstöðu
margra þeirra stórfelldu um-
bóta og framfara, sem orðið
hafa á öðruiri sviðum. Það er
erfitt að gera nokkurn saman-
burð við önnur lönd, því þar eru
víðast járnbrautir, sem annasl
mikinn hluta flutninganna. Hér
var fyrir 20—30 árum mikið
rætt og ritað um að byggja járn-
braut austur í Árnessýslu, en
var þá fallið frá því ráði vegna
hinnar miklu og öru þróunar
bifreiðaflutninga.
Bifreiðar voru hér á landi:
1919 126
1927 634
1930 1539
1939 2149
1943 4031
Árleg benzíneyðsla bifreið-
anna var á árunum fyrir ófrið-
inn 5—6000 tonn, en er nú orð-
in nær 13000 tonn. Gefur þessi
vöxtur allgóðar upplýsingar mn
umferðina á vegunum. Hér við
má bæta umferð setuliðsins sér-
staklega undanfarin 2 ár, ben-
zíneyðsla þess hefir verið mjög
fjarri að telja, að umferðin hafi
svipuð og okkar. Er þvi eklci
á síðastliðnum árum 5 faldast
á vegunum. Er þvi eðlilegt að
viðhaldskoslnaður þeirra og
umbótaþörf liafi vaxið mjög.
Þegar liorft er um öxl, liljóta
menn að viðurkenna, að mikið
hefir áunnist síðastliðin 25 ár.
Má i því sambandi rif ja upp, að
ekki er lengra siðan en 1928,
að fyrstu bílar fóru milli Borg-
arness og Akureyrar eða Stykk-
ishólms, 1929 var eina bilfæra
leiðin frá Reykjavík til Borgar-
fjarðar um Kaldadal. Jafnframt
er það vitanlegt, að framundan
eru mikil og margvisleg verk-
efni til endurbóta á vegakerfinu,
enda má segja að vegakerfi í
landi sem er i slíkri þróun, sem
Island, verði aldrei fullgert.
Vonandi ber land okkar gæfu
til þess að geta borið uppi hinn
sívaxandi koslnað við viðhald
og umbætur á vegakerfinu, svo
það geti i framtíðinni orðið í
enn ríkai’i mæli lyftistöng verk-
legrar þróunar og einn þáttur í
viðleitni þjóðarinnar til þess að
gera landið okkar byggilegra
fyrir eftirkomendurna.
★
Heildveizlunin
Landsstjarnan
(P. Þ. J. Gunnarsson).
Mjóstiæti 6.
Sími 2012.
Gamla og riýja brúin yfir Skjálfandafljót. Gamla brúin var byggð
um eða skömmu eftir 1885, og sést hún til hægri á myndinni,
en nýja brúin var byggð 1936.
Brúin yfir Fnjóská.