Skírnir - 01.01.1858, Qupperneq 37

•Sv/þjóft.
FRÉTTIB.
39
höfíiíngjahollir, og svo vegna hins, ab þeir eru trúmenn miklir.
Urnræburnar og endalok allra þeirra mála, er upp hafa verií) borin
á þínginu um trúarefni og kristniskipun, bera þab niefe sér, aö Svíar
unna eigi breytíngum. þaí) hefir verib stúngib upp á, afe kapelanar
fengi meiri laun og prestarnir veitti þeim af tekjum sínum; en bisk-
upar og aubugu prestarnir voru því mótfallnir ab mibla þeim af
sínum efnum, en vildu gjarna, afe kapelanar fengi meiri laun, því
nú fýsir fáa afe leggja þá atvinnu fyrir sig, einkum síban abrir at-
vinnuvegir og vinnumennskur í landinu eru orbnar svo langtum ábata-
samari en ábr; en afestobarprestalausir geta prestar þar eigi verib.
Uppástúngunni var breytt þaunig, ab kapelanar fá nú lítib eitt meira
kaup. Stjórnin lagbi nú frumvarp fram um meira trúarfrelsi, en
á&r hefir verib; frumvarpi þessu hefir verib eytt á þinginu. Laga-
nefndin, er mál þetta var fengib til álita, stakk upp á, ab sóknar-
menn mætti þiggja þjónustu af hverjum presti, er þeir vildu, en
væri eigi bundnir vib sinn prest, og í öí)ru lagi, ab menn mætti
taka upp hinar eldri gubsorbabækr, ef þeir vildu, svo sem gömlu
sálmabókina (grallarann), haudbók presta o. s. frv.; en þessu máli
' er enn ólokib.
Af öbrum þíngmálum viljum vér nefna breytíng á lögum um
arf og arfleibslu ebr löggjafir. Nú á dögum leitast menn vib ab
gjöra arfleibslurétt manns æ ríkari, og taka þeir þab eptir Kómverja
lögum, því hjá þeim gat hver mabr heilvita leitt hvern hann vildi
til arfs eptir sig dauban; en alstabar á Norbrlöndum hefir arfleibslu-
réttrinn annabhvort alls eigi verib til, ebr hann þá hefir verib harla
þröngr , og þab vitum vér, ab hann er eigi til í fornlögum vorum
Íslendínga, enda er ættríki þar svo mikib , ab hver ætt er sem ríki
ebr félag sér, og þjóbfélaginu því skipt í svo mörg smáríki, sem ætt-
irnar eru margar; ættíngjar taka arf og vígsbætr eptir ættíngja sína,
en þeir skulu líka ala önn fyrir þeim og sækja vígsmálib ebr hefua
þeirra. Mabr gat gefib vingjafir ab sér lifanda, en erfíngi gat stefnt
honum um, ef honum þótti arfr rábinn undan sér. Mabr mátti og
gefa tíunda hluta af eign sinni til kirkju og klaustra ebr til fátækra,
en eigi meira; eigi mátti arf selja, nema jafnmikib fé kæmi fyrir.
Meira gat enginn rábib án leyfis erfíngja sinna, og um arfaskipti
millum erfingja gat hann og litlu rábib. í Jónsbók segir, ab mabr