Fjölnir - 01.01.1844, Blaðsíða 119
119
aft það yrði hjer of langt mál, að drepa á j)að allt, og
[)ví viljum vjer að eins geta f)ess, sem allra (íliigulegast
er. Vjer búumst líka viö, að þegar húið er að taka j>að
úr alþingisskipuninni, og setja annað helra í staðinn,
muni verða hægra að semja gjörsamlega ný þingsköp, enn
laga f>au sem nú eru, og f>á muni smágallarnir falla úr
af sjálfu sjer.
Fyrsti höfuðgalli á þingsköpunum er sá, að kosning-
arlögin, sem vel má kalla máttartrje í þessu smíði, eru
öklungis óhæfileg. En j)essi lög verður að íhuga í þrennu
lagi, af því þau kveða hæði á, hverjir kjósa megi land-
inu fulltrúa (og er j)að kallað kosningarrjettur), og líka
hverja kjósa megi til fulltrúa, eða hverjir vera megi
fulltrúar (og er það kallað kjörgengi), en í þriðja lagi
skipa þau fyrir, hvernig kosningum skuli vera háttað.
En þegar menn grennslast eptir, hverjum sanngjarnlegast
sje að veita kosningarrjett, þá verða menn að gæta j)ess, að
j)ó fulltrúar þeir, sem kosnir verða, eigi ekki sjálfir að ráða
lögum og lofum, eiga jieir samt að leggja ráð á um lög
og lof. En af því það er hverjum nianni harðla mikilvægt,
sem lifir í mannlegum fjelagskap, hvernig lögin eru, eða
hvernig takmarkað er verahllegt frelsi hans, þá leiðir af
j>ví, að það er hverjum manni mjög áríðandi, að mega
eiga þátt í kosningu þeirra manna, sem að lögurium eiga
að starfa. Jess ber og að gæta, að j>að eru öll líkindi
til, að lögunum verði því fúslegar hlýtt, scm fleiri eiga
j.átt í kosningunum. Sama verður enn ofan á, þegar merin
íhuga, að Friðrik konungur sagðist stofna fulltrúaþing til
að lifga þjóðandann, því það má nærri geta, að sá andi
muni lítið lifna við það, j)ó fáeinir mcnn verði hluttakandi
í þjóðrjettindum þessum, en lifna því meir, sem fleiri
verða það. Af öllu þessu leiðir, að það er tilhlýðilegast
og rjettast, að sem flestir taki þátt i kosningunum, og
af ástæðu þeirri, sem fyrst cr til færð, sýnist það leiða
beinlíuis, að meun ættu ekki aö svipta neinn mann svo