Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1843, Blaðsíða 173
173
kjörgengir, en greiba þó engu aS síSur þíngskatt. Eigend-
ur aSalbóla, Jieir er eigi hafa þaö til aÖ bera ab [>eir megi
liafa kosnfngarrett og kjörgengi, eru allt aÖ einu skyldir
að greiba [>fngskatt, þann er á aÖalbólum liggur, þótt
hann se ialsvert meiri enn þíng-skattur sá, er aðrir
jarÖeigendur lúka, og þeir er eiga fleiri aðalból enn eitt
eru skyldir að greiöa slíkan skatt f'yrir hvert þeirra. þannig
er nú þessu háttað hér í landi , enda er eingi órétt-
vísi í því í sjálfu sér; því eigi ma álíta, að það sé hagur
sjálfra þeirra abeins, er kosníngarrétt hafa og kjörgengi,
að þeim eru veitt slfk réttindi. þvertámót eru þeirn veitt
réttindi þessi sakir almenriíngs, og má því að réttn skvlda
þá, er gagn hafa af störfurn þíngmanna, til að taka þátt
í kostnaði þeim, er leiðir af þínginu, þótt þeir eigi engan
þátt sjálfir f störfum þessuin. En þó þeim sé nú varnað
þessa, þá er það tilviljan ein, og má breytíng á því verða
með tíinanum. þeir, er eigi hafa kosníngarrétt nú og
eru eigi kjörgengir, mega síbarmeir afla sér þeirra kosta,
er réttindi þessi eru á byggð. því síbur bíður það svara,
að þab sé sjálfu sér ósainkvæmt að bægja þcim frá kosn-
ínguin og þíngsetu, er hafa jörð til ábúðar nm stundar-
sakir aðeins. Framsögumaðuriuu lætur sér reyndar nm
mtinn fara, ab í laga-tilskipaninni sé jarðhafendum veittur
réttur til ab kjósa menn í ráðgjafaþíngib og verða kosnir,
og að þó sé undireins, segir hann, mestum hluta jarðhaf-
enda synjtð réttar þessa ; en eg verb að geta þess , ab í
tilskipnn, þeirri er dagsett er 28da dag mafm. 1831, eru
nefndir jarðeigendur, og er þó stofnan þíngs þess, er
setja skal, byggð á tilskipun þessari; en það er uudan-
tekníng ein, að festubændum eru veitt þau en sömu rétt-
indi. þvertámóti væri gagnstætt tilskipuninni, að láta
leiguiiða, er liafa jörð til ábúðar skamma hríð, hafa kosn-
íngarrétt og kjörgengi, og ber tvennt til þess; því bæði
er það, að lögun sú, er minni hluti nefndariunar vill
hafa á kosníngarlögunum, lýtur að því, að þá er einhverr
hefir byggt jörð, þá er hann á, þó eigi sé nema um ör-