Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1843, Page 240
240
Reyfcjavifcur-nefndín hcfir feveðiS upp mcfc, fyrir þau 3 giJmlu {>íngf
nefnil. þíngcyjar- Múla- og Skaptafells-Jíng ] svo ab eptir Jpessu mundi
fulltriia talan verba nálægt J>vi sem |>er uppá stúnguð, eður 10 fyrir
hvort amt, og ef hans fconiingliga Hátign veldi 4, aufc þcss sem stipt-
amtmaðurinn hans vegna veldi fyrir hond fátækra, og |)ess sem settur
^æri fyrir skolann, er vér meinum gjorast ætti með rábi háskolans og
skólanna stjórnarrábs, yrði fulltrúatalan alls 42. Væri slikur fulltrúa-
fjóldi valinn, þyrfti alls enga varafulltrúa, og óll J>au vankvæði, sem
Rcykjavikur-nefndin sá á J>vi, fellu J)á burtu.
D. Hvað vibvikur málinu, á hvÓrju allt skal fram fara á þínginu,
J)á virbast oss þab en mestu fyrn og fádæmi, að nokkrum skuli hafa í
hug komið að hlýta J)ar óbru enn iandsins eigin túngumáli, J)ví J)ar ber
engin nauðsyn til; sá einasti, sem menn kynnu leiba scr i hug að ekki
hefði lært íslendsku, væri danskur stiptamtmaður, er nýkominn væri til
landsins, en hve óvcrðug tilgáta væri J)að ei, að konúngar vorir mundu
yelja J)ann fyrir eyrindisreka sinn, eður setja hann meðal Jjeirra fulltrúa,
er J>eim bæri að kjósa, er ekkert J>ekkti til landsins ásigkomulags, og
nýsett hefði fót sinn i landið; en setjum nú að hann hefbi nofcfcur
bonúngseyrindi ab flytja á J>inginu, J)á gæti hann J>að fyrir fullmekt-
ugann, sem skildi og talaði bæði málin, og J>araf yrbi ekki meiri vand-
ræði enn fyrir sýslumenn vora, eður sferifara J)eirra , er lesa upp fyrir
oss á íslendsku dönsk skjol á manntalsj)ingum, eður prófasta, sem lesa
upp veitingarbref prestanna á íslendsku af prcdikunarstólnum, J)ó J)au
séu skrifuð á dönsku.
Þótt að danskir kauprnenn ættu að scnda fulltrúa sina á þíngib,
hafa þcir um nóga ab velja, bæbi innfædda Íslendínga og Danska , er
leingi hafa verib hér í landinu, sem nærfeldt bæði skilja og tala málið
eins og hvör af oss bændunura} en þareð það er varla ætlandi, ab
fleiri enn einn mabur verði nokkurntíma á þínginu, sem ei skilji og
tali rnálib til hlýtar, er það óviðurkvæmilegt að ríkisstjórnin leyfi eður
bjóði, að Islcndíngar skuli tala eður balda ræbur á þeirri túngu, sem
hinn minnsti hluti af öllum þíngheiminum skilur, og skyldi þetta ske
mættum vér álíta að þíngið væri einasta stofnað til ab gjöra gis og
gabb ab oss Islendíngum, ef vér ættum með ærnum kostnabi ab gjöra
út menn á þi'ngib, til þess einúngis að sitja þar undir þulum þcim og
hjali, er þeir ekkert skildu íJ cða hvörsu munduð þér Danir una því,
cf ríkisstjórnin skipaði yður að halda ræbur og samtol á þjóbfundum
yðrum á frakkneska túngu ? Eður ef ybur væri banuab að velja aðra
fulltrúa enn þá, er þessa túngu skildu? Oss virðist þab eins fráleitt,
einsog ef kirkjusofnubum vorum væri boðib að læra danska túngu, til