Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1843, Qupperneq 236
236
leiguliðarnír mcð ollu forsvarslausir, {>egar engitin cr J>eirra vegna á
jbínginu.
3) J>egar jarbeigendur einir sl<u!u velja píngmcnn, vcrfcur valib
eimingis komib undir vissum sveitum og aldeilis djafnt skipt milli
innbyggjaranna, J)víab í sumum breppum eru 10 eða 12 jarðeigendur,
i sumum J)arámoti ekki nema 1 eða 2 5 sumstabar er annar Jieirra
gömul ekkja, fyrir hvÖrju ekki er að sjá að ráð hafi verib gjort í
lagafrumvarpi nefndarinnar, sem ljoslega ber með ser, að J)ab er ei
annab enn J)ánkalaus cptiröpun ebur útskript af hinni ábur nefndu
tilskipun af 15da Mai 1834, í hvorri landsins* sanna ásigkomulag og
samcginlegt gagn allra landsbúa ekki cr tekið til greina ebur haft
fyrir augum
4) Gefur fasteign á Islandi engan fastan ebur stoðugan kosn-
ingar- ebur kjorrétt, J>vi J)ab kann opt til að bera, að sá, sein átti
jorð í fardogum og J)á var settur á kosningarskrána, eptir uppástúngu
nefndarinnar, verbi ab hausti annabhvört dauður, og sitt hundraðið, af
J)eim 10 er hann átti, orbib eign hvÖrs af erfingjum hans, eður hann,
ábur enn ab kosningardegi kemur í September inánubi, verði búinn
ab selja Öbrum jörðina, og scst Já ei hvarfyrir hann skyldi eiga kosn-
ingarrétt framar ennsá, sem einhverju sinni áburhafbi verið jarðeigandi*
5) Af J)eirri umtölubu ákvarðan flýtur, ab leiguliðum er gjorbur
stærsti dréttur, J)viað jarbeigendur, sem slikir, gjalda ekkert til al-
mennilegra J)arfa, nema tíund J)á sem hvílir á jörðum J)cirra , ef J)e.ir
Lúa á J)eim sjálflr, og láta oss leigulibana gjalda sín vegna, ef vér
búum á jorbum J)eirra, en ab öðru leiti berum vér Öll aimennileg
J)ýngsli eptir tiltolu, og lausafjártiundarhæð vor hvÖrutveggju, jafnt
J)eim; J)arfyrir er Jab enn stærsli dréttur, ab vcita Jeim i kosníngu
nokkurn forrétt fyrir oss. Jað er Jví, að oss virðist, Jegar rétt cr ab-
gætt, samkvæmara áburnefndrar tilskipanar tilgángi, meb ab gefa fast-
cignar-eigendum í Danmörk kosningar- og kjörrétt, vegna Jess ab á
Jcim hvila allir skattar og skyldur, ab vér allir, sem gjöldum jafnt
skatta og skyldur af lausafjár-eign vorri, fáum hann á Islandi, heldur enn
fasteignar cigendur einir, og undrar oss Jab stdrlcga að einginn af
meðlimum nefndarinnar skyldi renna grun i Jetta, og sist er i að
skilja, hvÖrnig hin konúnglegu stjornarráb gátu fallist á svo dvibur-
kvæmilega uppástúngu.
6) Jegar rædt er um Jab, hvörjum kosningar- og kjörréttur beri,
virbist oss ekki mega gleyma Jvi, ab aljingið er ein eldgömul stiptan
i landinu, og ab allir, sem hafa átt 5 hundrub tíundarskyldugs fjár,
aem nú samsvarar hérum 100 rbd. virbi minnst, nær Jeir ekki hafa