Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1843, Page 247
247
uin að hafa hann 5 en hitt er, að feosníngarlögin boli efefei frá feosn-
íngarrétti allt of marga af J)eini, sem inundu hafa mætur á honum
og ösfea hans mjögsvo, og aufei mcð J)ví illan feur meðal alj)ýðu, scm
vcrði yfirsterfeari J)ofefea J)eim, sern enir einstíifeu menn hafa á Jnnginu,
er sjálfir mega fejösa fulltriia, J)ö J>essura stofeu mönnum J)ætti vænna
um ob mega kjösa sjálfir heldurcnn alj)ýðu manna að taka J)átt i tvo-
foldum kosningum. — Hvorugt J)etta feemur fram hér á landi: J)ví
um leið og kosningarlaga frumvarpið veitir öllum þeim feosningar-
réttj sem annabhvort ciga 10 hundruð í jörðu eða hafa 20 hundrub i
jörbu til hyggingar æfdángt, og býr þannig til fjölda kosningarmanna,
sem alls efefei eru færir um ab dæma, hvorfei fyrir safeir stcttar ne efna
né vltsmuna, hverja feosti sá á ab hafa til ab bera sem öbrum fremur
ætti sfeilib ab vcrða feosinn til fulltriia á alþingi1), enda þyfeir slifeum
mönnuin ekfei vænna um ab tafea beinlinis þátt i fulltriiafeosningum
enn svo, að þelm þyfeir þab ánaub að verba að ferðast á fejörþing sem
er fjærlægara (enn sveitarþíng þeirra) — þá hefir frumvarpib á hinn
böginn útibirgt frá feosningarrétti eigi að eins fjölda af enum dug-
ligustu, efnabeztu og skynsÖmustu almúgamíinnum, heldur og einnig
presta, þegar þeir eru efeki jarðeigendur eða hafa jarðir að byggingu
æfilángt. Nú er mikill fjöldi manna, sem ekki hafa fengið kosningar-
rétt, en eru vel færir um fyrir kunnáttu safeir og vitsmuna ab gcfa
atfevæbi sin þeim sem bezt eru hæfir til fulltrúa, og mundu þvi með
alhuga tafea þátt í feosnmgum og hafa mætur á þinginu, þegar þeir
mætti ciga hlut i því; þessir þyfejast nú settir hjá og verba öánægðir,
einfeum þegar þeir sjá marga menn, sem eru þcim miklu siðri að
viti og mcntun, ciga slik réttindi sem þeim er bægt frá. ]?að fer ckki
hjá því, ab af þessu rísi öþotfei og illur feurr, bæði til þingsins sjálfs
og til feosninganna, meðal þeirra sem cru bolaðir frá feosníngarrétti,
og roundi hafa mætur á honum ef þeir næði að njöta hans; en þar
af sprettur cílaust hálfvelgja og afsfeiptaleysi á þinginu hjá mÖrgum
þeirra sjálfra, scm hafa beinan kosníngarrett, og þab mifelu framar enn
þó feosníngarnar væri tvöfaidar, bæði vegna þess, að hætt er við ab
margir tafei eptir þeim, sem monnum þyfeir ætti að eiga beinan feosn-
fngarrétt, og cins þess vegna, að margir af þeim sjálfum, sem feosn-
íngarrétt eiga, munu þyfejast litlu góðu bættir að eiga shfe réttindi, sera
þcir bera efeki vitsrauni til að hagnýta sér svo i lagi fari, cn sjá þar-
') Uin það bcr öllum þeirn saman, scm ritað hafa um fulltrúaþíng,
cðli þeirra og sögu, ab fulltrúaþíng hvcrs Iands sé ljósastur vottur
mentunar þeirrar og vitsmuna sem fejóscndur hafi til ab bcra. (At-
hugascmd þessari hcfir höfundurinn síðar bætt við).