Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1843, Blaðsíða 246
246
!a»i á Islandt að nokkru, að raeðan kosníngar cru í hondutn slikra
kosníngarmanna, ab ekki verða raeiri líkindi til hcppiligra kosninga cnn
mcb J>eim hætti sem nefndin heftr stúngið uppá, f)á er lítil vissa fyrir
ab kosníngar fari heppiliga fram, og rrijoí^ ísjárvcrt ab sleppa vissu
{)eirri sern eignarkostirnir veita fyrir hiínd |)cirra sera kjorgengir ætti
að vera, hversu lítilfjörlig sem vissa J)essi raætti þykja í sjálfri sér.
Eg er nú apturámoti kominn á J)á sannfæríngu, eptir að cg hefi hugsab
grandgæfdigar ura inálib, ab úrræbi |)etta, |). e. að gjora kjörgengi
obundna vib alla eignarkosti, mætti verða að cotuin, eigi að eins til að
komast hjá vandkvæðum J)cim sem aður voru nefnd, heldur og einnig
til að gjöra kosníngarlog Jau scm uppá var stúngið enn fullkomnari
og hentugri í mÖrgum greinum, ef frumvarpinu væri |)annig brcytt: að
kosníngar yrbi tvÖfaldar, cba ab k jÖrmcnn kysi fulltrúa.
Eg hcfi ávallt seð, að sérhver J>au kosníngarlög, sera heíðikosn-
ingar einfaidar og hindi kjorgengi við fastcign, mundi vera
óhæfilig á fslandi. En cg hefi haldið híngabtil, cinsog hinir aðrir
nefndarmcnn , ab racnn mundu hafa mcsta mætur á þínginu cf kosn-
íngar yrbi einfaldar, en J)ykja svo lítið til jpingsins koma ef J>ær yrði
tvöfaldar, að eg hefi haldið ab vandkvæbi |)au sem fylgja einföldum
kosningum mundu valda minna tjoni enn hitt, cf menn sinnti |)ingmu
litt eður ekki, einsog á að gizka mundi verba ef kosningar yrði tvö-
faldar. Eg hefi og haldið, ab minna hæri ab meta vandkvæbi j)au og
ójöfnuð, scm mundi koma af að hinda kosníngarrétt og kjörgcngi við
fastcign, heldur enn hitt, ab annarsvcgar yrbi kosningarlogin of ólík
cnni donsku kosninga-rcglugjörð, og kjörskrárnar ckki eins stoðugar
og óskanda væri.
En siðan cg hefi hugsað málið nákvæmligar, og ráðgast ura við
marga skynsama raenn og rcynda , er eg nú {)ó kominn á {)á sann-
færing, einsog eg gat fvrri, að framar her að líta á vandkvæði {au
sem rísa af ef greinir {)essar verða teknar í lcosníngarlögin, og ab
ástæbur pær, scm áður var bent til ab þær styddist við, hafa ekki ]bab
afl scm eg sjálfur og hinir aðrir nefndarmenn hafa ætlab, og skal eg
nú freista ab útskíra {)etta nákvæmar, og hugleiba {)á fyrst enar cm-
földu kosníngar.
f)ví verður reyndar ekki neitab, {)egar á allt cr litib, að einfaldar
kosníngar eru betur lagabar enn cnar tvöföldu til að vekja og festa
hug kosníngarmanna á {)vi, ab kosníngar fari sem bezt, en {>ó verbur
Jar ab gjora ráð fyrir tveim hlutura á undan: fyrst {)ví, að raeiri
hluti Jeirra manna, scm gefinn er kostur á afc kjósa sjálfir, hafi, eba
heri vit til ab hafa, nokkrar mætur á kosníngarréttinuin, og J)yki vænt