Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1915, Side 6

6
Tungumál lagði Brynjúlfur töluverða stund á bæði fyr og síðar.
Hann skildi vel dönsku og að miklu leyti þýzku og ensku, einkum þó
ritaða. Hann gat og gert sig skiljanlegan á þessum tungum öllum,
en ekki var honum létt um að tala þær. Líklega hefir hann og
ekkert ritað á þeim, nema ef það hafa verið sendibréf, því að hann
skrifaðist á við ýmsa erlenda fræðimenn. I móðurmáli sínu var
hann mjög vel að sér og ritaði gott mál bæði bundið og óbundið. í
málfræði liggur ein ritgerð eftir hann, er prentuð er í Tímariti Hins
ísl. bókmentafélags (1885) »Um sannan grundvöll stafsetningar«.
I íslenzkum sagnafróðleik var hann flestum betur heima, en eink-
um lagði hann stund á sagnir um íslenzka menn á 19. öld, er eitt-
hvað var sögulegt við. Hefir hann ritað 3 sögur iillstórar um þessi
efni, en þær eru: Sagan af Þuríði formanni og Kambsránsm'önnum
(1893—1897), Bólu-Hjálmarssaga (er Símon Dalaskáld hefir safnað efni
til, 1911), og Saga Natans Ketilssonar og Skáld- Itósu (1912). Eru
sögur þessar all-merkar, einkum hin fyrst nefnda. Hinar hafa þótt
miður áreiðanlegar í sumum einstökum atriðum og ekki vandað nóg
til heimilda. Fundið hefir það og verið að sögum þessum, og með
réttu, að þær beri með sér klúryrði og níðkviðlinga, að óþörfu. Að-
finzlum þessum, sumum allharðorðum, tók höf. með mestu liógværð
og þakkaði fyrir, enda hefir það orðið í grandleysi fyrir honum að
taka slíkt með, þareð fjarri hefir það jafnan verið honum að vilja
meiða eða særa nokkurn mann. — Marga aðra minni sagnapœtti
hefir Brynjúlfur skrifað, og eru flestir þeirra prentaðir i blaðinu Suður-
landi. Ef til vill eru fleiri sagnaþættir eftir liann enn óprentaðir.
Allar sögur Brynjúlfs, þær er birst hafa, eru mæta vel sagðar, og
svipar þeim mjög í sögustilnum til íslendingasagnanna fornu. Þó er
höf. laus við alla forneskju-tilgerð.
Skyld sagnafróðleiknum er œttfrœðin. Þar var Brynjúlfur einnig vel
heima. Hefir hann ritað talsvert af œttartölum, sem óprentaðar eru,
auk þeirra, sem koma fyrir í ofangreindum ritum.
Snemma fór Brynjúlfur að safna pjóðsögum og allskonar dulrœnum
sögum, er hann náði í, enda átti slíkt vel við hann, er hann var
mjög gefinn fyrir kynjar. Sumar þesskonar sögur, er hann safnaði,
komust að í hinu mikla þjóðsagnasafni Jóns Arnasonar; sumar eru
prentaðar í þjóðsagna- og munnmælasafni dr. Jóns Þorkelssonar, og
og sumar í tímaritinu Huld. Sumar eru gefnar út í sérstökum ritl-
ingi, er hann nefndi Dulrœnar smásögur (1907). Sumar eru ef til
vill hér og hvar í blöðum og sumar óprentaðar.
Umpjóðhagsfrœði hugsaðiBrynjúlfur talsvertáfyrri árum sínum, og
ritaði hann ýmsar allmerkar greinar þar að lútandi í dagblöðin þá.