Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1915, Side 34

Glúmshaugur.
í Árb. 1911, bls. 60—62, benti dr. Jón Þorkelsson þjóðskjala-
vörður á, að Glúmshaugur sá er nefndur er meðal landamerkja Und-
irhrauns í Meðallandi í úttekt Kirkjubæjarklaustursumboðs 7. maí
1857 muni vera haugur Glúms Hildissonar, er féll fyrir Kára Söl-
mundarsyni við Kringlumýri árið 1013. Af uppdrætti síra Sæm. M.
Holm, þeim er fylgir riti hans um Skaftáreldinn, prentuð 1784, má
sjá hvar Kringlumýri hefir verið, en fyrir löngu er hún komin i
leiru og sand og segir Kr. Kálund í ísl.lýs. sinni (II., 325) að menn
viti ekki hvar hún heflr verið. Dr. Jón Þorkelsson hyggur að samt
muni mega finna Glúmshaug og rannsaka haun, úr því að hann enn
er nefndur í landamerkjaskrá frá árinu 1857.
Er eg fór um Meðalland síðastliðið sumar (29. —31. ág.) gat eg
illa komið þvi við, án mikils kostnaðar, að koma á þennan stað og
leita Glúmshaugs, enda hafði eg áður heyrt kunnuga menn halda
því fram, að hann myndi fyrir löngu kominn í sand og ófinnandi
nú. Til þess að fá frekari skýrslu um hauginn, skrifaði eg 29. des.
síðastl. Markúsi bónda Jónssyni í Bakkakoti i Meðallandi og spurðist
fyrir um Glúmshaug. Fékk eg aftur eftirfarandi skýrslu frá honum,
dags. 29. jan. þ. á.:
»Það er ómögulegt að sjá nokkur merki til, þar sem hann
[Glúmshaugur] hefir eiginlega verið, þvi þar er nú slétt leira og
engin missmíði hafa sést á, vist um 100 ár, nema það sem leiran
hefir ýmist mjókkað ofan, af gróður, eða þá breyzt aftur af vatni
og sandi. Þessi leira er kölluð Efrieyjar-leira; hún liggur, eins"og
Efrieyjar-egg, til austurs og vesturs fyrir norðan bæinn og út að
Kúðafljóti, og hefir fljótið oft runnið þar austur úr á vetrinn þegar
hefir staðið í því af gaddi, líklega um ómuna tíð. Efriey er skamt
fyrir vestan minn bæ, og Efriey er hér um bil í stefnunni frá min-
um bæ, þangað sem Glúmshaugur átti að hafa verið.
Eg er hér í Bakkakoti fæddur og uppalinn, og móðir mín var
hér líka alla sína æfi, og þau foreldrar mínir bjuggu hér allan
sinn búskap, en faðir minn var fæddur og uppalinn í Efriey og for-