Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1915, Blaðsíða 23

28
má: fálkinn er á flugi og sér á aðra hlið hans og neðan á þann
vænginn, sem að snýr, en fram undan honum sér á hinn vænginn
lítið eitt og á vængbroddinn sömuleiðis, uppyflr þann sem að snýr.
Fuglinn flýgur upp á við og er stefna búksins hér um bil eins og
í línu á milli efra horns hægra megin og neðra horns vinstra meg-
in. Báðir fætur eru með kreptum klóm og er sá sem að snýr nær
beint niður, en hinn nokkuð kreptur fram. Jaðarfjaðrirnar á vængj-
unum ýfast upp og er fálkamyndin lielzt að því leyti skjaldmerkis-
leg, en annars fremur eðlileg eða náttúrufræðisleg.
Þegar skjaldarmerki voru var breytt 1903 með konunglegri
fyrirskipan í samræmi við óskir þjóðarinnar, og fálkinn tekinn upp,
virðist að eðlilegast og sanngjarnast hefði verið, að hafa þá fálka-
mynd á skjaldarmerkinu, sem upphafsmaður þess, Sigurður málari
Guðmundsson, hafði komið fram með, og það því fremur þar sem
hún var búin að vinna sér 30 ára hefð og landsmönnum geðjaðist
að henni. En fráleitast var að breyta þannig frá henni eins og
gert var, að hafa fálkamyndina sitjandi og eins og hún eigi að vera
fuglfræðislega rétt mynd af fálka. í raun réttri er hún ekki eðlileg
fálkamynd og því að hvorugu leytinu góð eins og hún er1).
Það ætti því í alla staði vel við að breyta skjaldarmerki voru
dálítið aftur, fá viðurkenda aðra fálkamynd, hina upphaflegu og ís-
lenzku, þá sem upphafsmaður þessa skjaldarmerkis gerði og unnið
hafði sér helgi hjá þjóð vorri.
*) Thiset farast þannig orð nm þessa fálkamynd (hls. 183): „Saaledes som
denne Falk er udfört til det nye Islands Vaaben, egner den sig saavist ikke til
Mönstertegning i en heraldisk Lærebog, simpelthen fordi den ikke navngivne Kunst-
ner, som har udfört den, ikke har havt mindste Begreb om Heraldik, hans övrige kunst-
neriske Dygtighed ufortalt. Han har, som enhvor af den officielle Gjengivelse kan
se, tegnet en natnrtro Falk ret op og ned, der kun mangler en Pind at sidde paa for
at gjælde for fortræffelig udstoppet. Nu sidder den, heraldisk set, og træder sig selv
paa Tæerne“.
11.—13. II. 1916.
Matthias Þórðarson.