Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1915, Blaðsíða 80

80
un á kirkjuklukkum beri vott um mjög háan aldur
þeirra og komi ekki fyrir eftir lok 12. aldar. Hjer á
landi eru nokkrar klukkur aðrar með þessari fornu lögun.
6744. I8/ii Himinn yfir prédikunarstól, smíðaður úr furu, flatur og
með strikuðum listum umhverfls, í lögun sem rúmur
helmingur af átthyrningi, fimm hliðarnar heilar; þverm.
90,3 sm., sbr. 65,5 sm. Listarnir eru með ýmsum
litum, rauðir, blásvartir, mógulir og grænir, en flötur-
inn á milli er blásvartur og á honum miðjum hvít dúfu-
mynd útskorin, sem á að tákna »heilagan anda«. Um-
hverfis á listanum neðsta er letrað: LÁTED CHRISTI
ORD RYKUGLEOA BYGGIA — MEDAL YDAR I
ALLRE VITSKU. Col: 3. v. 16. Á miðlistanum stend-
ur ANNO | Sps I: T: S: | 1748. J. T. S. eiga að vera
upphafsstafir séra Jóns Þorgrimssonar prests á Hálsi
1739—95 (d. 1798), en úr Hálskirkju í Fnjóskadal er
þessi himinn. Með fyigir sívalt kefli og 2 fjalir við
það festar; hefir þetta verið fest ofan á himininn og
hann hangið í því í kirkjuloftinu. Nú eru himnar mjög
óvíða yfir prédikunarstólum, en voru áður algengir.
6745. — Ljósahjálmur úr tré og járni; leggurinn er rendur út,
1. 24,5 sm., með kúlu neðst, þverm. 9;8 sm.; rent typpi
niður úr og útskorinn hani sitjandi uppi á. Utan á
legginn eru negld 4 útskorin eyru, með mannshausum
á, í endurlifnunarstíl; 1. 20 sm. upp og ofan, standa um
6,5 sm. út frá kúlunni. Fyrir ofan ennið á manns-
andlitunum er stungið ljósslilju úr járni í hvert eyrað.
Þær eru slegnar og með S-lögun, fremur klúrt smiðaðar.
Ljósin hafa staðið um 17 sm. út frá eyrunum; kerta-
skálarnar eru um 6 sm. að þverm. Upp úr baki han-
ans er kengur úr járni og hringur í. Járn alt hefir
verið svart, en tréð málað ýmsum litum, sem nú eru
að mestu leyti af; ber þó allmikið enn á rauðum lit, er
virðist hafa verið aðal-liturinn. Eina af ljósaliljunum
vantar. Hjálmurinn virðist vera útskorinn, og er má-
ske að öllu leyti smíðaður af sama manni, sem skorið
hefir nr. 966, hinn ófrýnilega haus, og allmargt, sem
enn er til í kirkjum um Eyjafjörð og Þingeyjarsýslu,
einkum prédikunarstólar. Er á þessu öllu íslenzkt verk
og virðist vera frá því um 1600. Frá s. st. og nr. 6744.
6746a-b. — Myndir 2 útskornar úr birki og málaðar ýmsum litum;