Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1915, Síða 36
Öxin Rimmugýgr.
í Árbók hins íslenzka fornleifafélags 1893, bls. 81, er getið af-
drifa öxarinnar Rimmugýgjar og talið, að hún muni hafa komist í
eigu Gríms leyndarskjalavarðar Thorkelíns (1804) og líklega brunnið
með safni hans árið 1807. Heimildarmaður að þessari frásögn er
Steingrímur byskup Jónsson, og er hann svo skilrikur maður, að
orð hans verða ekki vefengd, nema full rök komi á móti. Það er
og eigi efni greinarkorns þessa.
Athygli mitt vaknaði á öxinni af hendingu, er eg sá hennar
getið í handritum, sem eg notaði af öðrum ástæðum. Kom þá fram
svo andstæður vitnisburður þessum um afdrif öxarinnar, að eg skygnd-
ist að gamni mínu í nokkura staði í handritum, þar sem eg hugðist
mundu fá nokkura vitneskju um öxina eða sögu hennar. Þessar
athuganir kunna að þykja eigi óverðar þess að birtast.
Jón hét maður, er bjó í Oddgeirshólum í Grímsnesi; hann var
uppi á 17. öld og mun hafa lifað fram yfir miðja öldina (hann er
enn á lífi 1659 í júlímánuði, en andaður við jafnlengd næsta árs,
1660, svo sem sjá má af bréfabókum Brynjólfs byskups). Hann var
sonur síra Jóns hins gamla á Staðarhrauni, Jónssonar. Sá síra Jón
varð 113 ára og andaðist 1653, og hafði þá verið prestur um sjötigi
ára bil. Hétu 3 synir hans Jón, og var Jón í Oddgeirshólum elztur
þeirra. Jón í Oddgeirshólum var lögréttumaður og mætur maður;
hann var mjög handgenginn Brynjólfi byskupi Sveinssyni. Um hann
erþetta í ættartölubókum Steingríms byskups Jónssonar: ». . . Jon
eldste (kalladr Remigia og Stadarhrauns Jon) hagur madur, Skálld
og i mörgu vel ad ser, kátur kompánlegr, bió í Oddgeirsholum og
var Lögréttumadr giptist Halldoru Olafsdóttur (kalladri Kossadoru)
. . .« (sjá handritasafn Landsbókasafnsins, Lbs. 186, 4to., bls. 1285).1)
') Eftir Jón eru Jómsvíkinga-rimur, sem finna má i Árnasafni (A. M. 607, 4to.).
Dr. Kálund eignarrímurnar ranglega föður Jóns i Oddgeirshólum, sira Jóni & Staðar-
hrauni, og mun hafa það eftir Carl af Petersens, sem svo gerir i formálanum
fyrir útgáfu sinni af Jómsvikinga sögn, Lund, 1879 (hls. XXV). Dr. Kálund
»egir þetta fortakslaust og vitnar samt i Digtningen pá Island o. s. frv. eftir