Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1967, Blaðsíða 84

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1967, Blaðsíða 84
88 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS viðvaning, og jafnvel vönum, vandi á herðum. Þó var það svo, að þeim sem vanir voru gekk betur en viðvaningunum, eins og eðlilegt var, þó ekki hefðu þeir ævinlega heppnina með sér. ísinn var ákaflega misþykkur, t. d. 1—2 fet og gat verið meira, og var þá erfitt fyrir ungling að vaka hann, enda var alsiða, að eldri mennirnir vökuðu fyrir unglingana, svo þeir gætu farið að dýja sem fyrst, einkum ef tekju- von var. Þegar vökin var til, var hið næsta að setjast við hana á skrínuna, vinda ofan af dorginni, beita maðki á öngulinn, 2—3 í fyrsta sinn, færa fram á agnúann, hylja oddinn vel, svo beitan yrði hnött- ótt. Þá var undið ofan af dorginni, þar til sakkan nam við botn. Þá var aftur undið upp á dorgina, svo sakka og öngull lyftust lítið eitt frá botni. Var þáð kallað að taka grunnmál. Síðan mátti fara að dýja. Hversu lengi þarf að bíða, þangað til hún tekur, verður ekki gizkað á, ef til vill verður það 1—2—3—4 beitur, en beita kallaðist sá tími að beitan þvoðist út og hana yrði að endurnýja. Ef til vill tekur hún aldrei þann daginn, eða þann næsta, og dorgarmaðurinn fer heim með fastan öngulinn. En svo gat hún líka staðið undir og gleypt beituna þegar hún kom niður, þó það væri sjaldnar. Alltaf var taláð um hana, eins og hverja aðra persónu, en allir vissu, hver hún var, silungs- brandan. I sambandi við þennna veiðskap voru ýmis orðatiltæki eða jafnvel orðskrípi, sem áttu aðeins þar heima. Hið fyrsta og smæsta, sem dorgarmaðurinn varð fyrir, þegar hann hafði rennt í vökina, var að verða var, það var ef brandan kom við beituna án þess að skemma hana eða sló sporði við tauminn. Hið næsta var að hún nartaði í beit- una og rifnaði út úr; var það kallað að reyta. Þá þurfti að draga upp og endurnýja beituna með einum maðki. Næsta stigið var svo að hún færi á drættinum í vakarhólknum, eða hún rækist í ísinn, en það þótti hinn mesti klaufaskapur. Allt voru þetta hættur, sem vofðu sér- staklega yfir viðvaningnum, en ef hann slapp fram hjá þeim, þá kom hún upp úr, og hafði þá sá losað þann daginn. Ekki var heimilt að fara í annars vök, ef silungur lá við hana eða skrína stóð þar. En væri eigandinn alveg genginn úr henni, þá var það heimilt og kall- aðist að draga úr eigandanum eða gelda hann. Stundum tók aðeins í einn mann, þó fleiri væru í kringum hann. Var þá keppzt við að vaka hann niður eða vaka af honum veiðina, það var að hitta á þá línu, sem bröndurnar virtust koma eftir. Stundum heppnaðist það og stundum ekki. Dorgarganga var sjaldan stunduð mikið framan af vetri, og oftar var það frekar smár silungur, sem þá veiddist. En síðari hluta
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.