Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1967, Blaðsíða 28

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1967, Blaðsíða 28
32 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS arinn spaki Þorvaldsson og Þorkell fullspakur, er nam Njarðvík) er svo lítið kunnugt, að engar líkur verða að því leiddar, hversvegna þeir hlutu viðurnefnið. Þáð má telja líklegt, að lögspeki hafi ráðið viðurnefni Þorleifs ins spaka Hörða-Kárasonar, er samdi Úlfljótslög með Úlfljóti, Gunn- ars lögsögumanns og trúlega einnig Bjarna ins spaka Þorsteinssonar, afa Markúss lögsögumanns Skeggjasonar. En athyglisvert er, að lögsögumennirnir Styrmir Kársson og Snorri Sturluson eru viður- nefndir inn fróði, en ekki inn spaki. Gestur inn spaki Oddleifsson „lagði ráð til“, að Völu-Steini „bættist helstríð, er hann bar um Ögmund son sinn“, segir í Landnámu (s. 171). Gestur yrkir þá upphaf Ögmundardrápu, að sögn Landnámu, en í Snorra-Eddu er Völu-Steinn talinn höfundur drápunnar, og má hvorttveggja vera rétt. Ljótur inn spaki Þorgrímsson biður Gest um að segja sér forlög sín og sonar síns, og gerir hann það, en ekki kem- ur neitt fram í viðskiptum þeirra Gests, sem gefur til kynna, hvers- vegna Ljótur hlaut viðurnefni sitt. Þorsteinn surtur og inn spaki fann sumarauka, sem er ærið tilefni til að hljóta viðurnefnið inn spaki, hafi merkingin í því verið nátt- úrugreindur eða vitur, en á það ber einnig að líta, að hann var sonur Hallsteins Þorskafjarðargoða Þórólfssonar Mostrarskeggs og alinn upp hjá þeim síðarnefnda, en báðir voru þeir Hallur og Þórólfur miklir Þórsdýrkendur. Þorsteinn má því hafa öðlazt góða kunnáttu í heiðnum fræðum. Þuríður in spaka bjó í Hörgsholti og var dóttir Tungu-Odds goða. Þórdís dóttir Þuríðar var gift Guðlaugi inum auðga, syni Þormóðar goða, en Jófríði systur Þuríðar átti Þorfinnur Selþórisson. Guðlaug- ur „skoraði á Þorfinn til landa og bauð honum hólmgöngu. Þeir féllu báðir á hólmi, en Þuríður græddi þá báða og sætti þá“ (Landnáma s. 147). Það fer ekki hjá því, að Þuríður hefur kunnað margt fyrir sér og verið handgengin heiðnum trúarsiðum. Um Þuríði ina spöku Snorradóttur goða segir í Islendingabók „er bæði var margspök og óljúgfróð", og í Flateyjarannál er hún kölluð spákona. Speki þessara fjögurra síðasttöldu manna er eðlilegast að álíta, að hafi verið fólgin í þekkingu á heiðnum fræðum og því, er talið var að gerði menn forspáa, og í sama flokki verður Finni inn draumspaki. Hvort lögvizkan ein hafi nægt til að viðurnefnið inn spalci festist við menn, verður ekki ráðið af þeim þremur dæmum, sem nefnd voru, en hafi svo verið, má merkilegt heita, að Úlfljótur skuli ekki hafa
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.