Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1967, Blaðsíða 99

KUMLATlÐINDI
103
veit. Á einum stað í flaginu varð hann var við mannabein, hætti þá
við niðursetningu kartaflnanna og skrifaði mér áðurnefnt bréf.
Þegar ég kom á staðinn og sá flagið, virtist mér þegar í stað sem
vonlítið mundi að finna, hvaðan þessi bein hefðu borizt, því að kenni-
leiti voru fá í flaginu. Á einum stað sást þó allmikið grjót, en ekkert
var þar, sem benti til kumla, enda ekki alveg víst, að grjót þetta sé
á þessum stað af manna völdum. Margar holur gerði ég í flagið, þar
sem mér virtist ekki með öllu óhugsandi, að einhverjar vísbendingar
fengjust. En allt kom fyrir ekki, og alls stáðar kom ég fljótlega niður
á óhreyfðan ísaldarleir. Gafst ég upp við að finna það kumlstæði, sem
mannabein þessi hljóta að vera frá, því að varla kemur annað til mála
en að hér sé um að ræða leifar af fornaldarkumli. Staðurinn er alveg
tilvalinn fyrir kumlateig frá Dratthalastöðum, í þurru holti um 2—
300 m suður frá bæ, andspænis honum, hinum megin við mýrarsund,
sem aðskilið hefur tún og holt. Staðurinn hefur ekki sérstakt nafn.
Beinin frá Dratthalastöðum hefur Jón Steffensen skoðað. Þau eru
úr tveimur mönnum, höfuðkúpubrot og brot úr lærlegg, en of lítið er af
beinum til þess að nokkuð fleira fróðlegt verði um þau sagt.
5. Ormsstaðir, Ei'ðahre/ppur, Suður-Múlasýsla.
Hinn 11. júní 1966 hringdi til mín Þórhallur bóndi Helgason á
Ormsstöðum í Eiðaþinghá og skýrði frá því, að hann hefði orðið var
mannabeina í flagi skammt frá bæ sínum. Bað ég hann að reyna að
forðast að gera þar meira rask, þar til ég kæmi því við að rannsaka
staðinn. Kom ég að Ormsstöðum hinn 13. ágúst sama sumar og rann-
sakaði fundinn a'ð kvöldi þess dags og fyrri hluta dags daginn eftir,
sunnudaginn 14. ágúst. Þegar ég kom á staðinn, blasti þar við höfuð-
kúpa úr manni, og hafði hún bersýnilega lítið verið úr stað færð.
Þóttist ég strax sjá, að þarna mundi vera kuml úr heiðnum sið og
nokkuð af gröfinni væri enn óhreyft. Reyndist svo vera.
Grafarstæði var um 200 m norðaustur frá gamla bænum eða staðn-
um þar sem hann var, því að hann er nú fyrir alllöngu þurrkaður
út og nýtt íbúðarhús úr steini byggt á öðrum stað og nokkru fjær
kumlstæðinu. Kumlið hefur verið gert á lágum hólrana alveg norður
undir Gilsá. Aðeins 30—40 m eru frá kumlinu að ánni, og þar gengur
skemmtilegur lágur klettapallur út í ána. Sunnan við holtið er svo
mýri. Staðurinn er tilvalinn sem grafarstæði miðað við legu bæjar-